Adıyaman’da bir çiziği bile olmadan yan yatan bina

Adıyaman’da bir çiziği bile olmadan yan yatan bina
Adıyaman’da bir çiziği bile olmadan yan yatan bina
12 Şubat 2023

Yüksek İnşaat Mühendisi Mehmet Albayrak, toplumsal medyada yer alan Adıyaman’daki temelden yan yatan bir binayla ilgili yaptığı değerlendirmede, bu durumun tabandaki sıvılaşmadan kaynaklanabileceğine dikkat çekerek, “Bu bina tekrar de ağır hasarlıdır ve yıkılacaktır” dedi. Bölgede yaşanan sarsıntının büyüklüğünün dünya tarihe geçtiğini belirten Albayrak, bölgede konutlara girilmemesi gerektiğinin altını çizdi.

Eski İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şube Lideri Yüksek İnşaat Mühendisi Mehmet Albayrak, sarsıntıya ve binalara dair değerlendirmelerde bulundu. Albayrak, “Birçok canlarımızı kaybettik. Ben hepsine Allah’tan rahmet diliyorum. Hala enkaz altında kardeşlerimiz var. Umuyorum ki bir an evvel onlar canlı olarak çıkartılır. Ülkemizin başı sağ olsun. Bu türlü bir sarsıntısı bugüne kadar biz literatürde de görmedik. Çok önemli büyüklükte bir zelzele. Tahminen de dünya literatürünü altüst edebilir. Türkiye olarak bizim bütün yönetmeliklerimizi tekrar revize edilmesine sebep olabilecek büyüklükte bir sarsıntı yaşandı. Biz Marmara sarsıntısını de yaşadık. Yani orada da çok acı günler geçirdik. Çok acı süreçten geçtik. Lakin bu Marmara sarsıntısından kıyaslanamayacak kadar büyüklükte. Biz inşaat mühendisleri olarak şöyle tanım ederiz; 8 ölçeğindeki sarsıntılarla yeryüzünün formu değişebilir. Bu sarsıntı de ona yakın bir sarsıntı. Hatta sarsıntı içinde bir sarsıntı oldu. Bizim bina dizaynındaki eşik kıymetlerimizin de çok üstünde bir zelzele. Münasebetiyle bu tarihe geçecek. Tahminen de dünya üzerinde birinci 10’a esasen girdi de birinci üçe girebilecek büyüklükte bir sarsıntı yaşadık. Çok büyük yıkımlara sebep oldu. 10 tane kentimizi çok önemli manada etkiledi lakin Kahramanmaraş, Hatay ve Adıyaman vilayetlerimiz çok büyük ölçüde hasar gördü. Neredeyse tamamı hasar gördü. Allah oradakilere ve bütün Türkiye’ye yardım etsin diyorum” biçiminde konuştu.

“Sıvılaşmadan ötürü yan yatmış olabilir”

Depremin üst yapıya büyük hasar verdiğini ancak birebir vakitte üç kentin altyapısına da çok büyük oranda hasar verdiğini anlatan Mehmet Albayrak, “Gelecek süreçte çok önemli bir uğraş bekliyor bizleri. Toplumsal medyada yan yatan bir bina dolaşıyor. Bunu bir inşaat mühendisi olarak Körfez zelzelesinde de görmüştük. Adapazarı’nda bir binada çizik olmamasına karşın yan yatmıştı. Onun sebebi belirliydi. Önemli manada yer sıvılaşması vardı. Sıvılaşmadan ötürü oturduğu yerin stabilizesini kaybettiği için yan yatmıştı. Bu bina neden yan yattı diye bize de çok soruyorlar. Olağan bu çekim açısı itibariyle karar vermek çok güç. Farklı göçme sebepleri olabilir. Bu bina tekrar de ağır hasarlı bir binadır. Mutlak suretle artık yıkılacak. Lakin, yıkılırken en azından içerisinde can kaybı olmamıştır diye düşünüyoruz. Yıkım sebeplerinden birisi tabanda sıvılaşma olmuş olabilir. Görünmeyen tarafında kısmi bodrum olabilir. Art taraftan binayı inceledikten sonra buna karar verebiliriz. Ancak her halükarda bu binada tabanla ilgili badire olmasaydı ayakta olacaktı ve uzun mühlet de kullanılmaya devam edecek bir binaydı” dedi.

“Deprem izolatörleri çok yararlı bir üründür”

“Yeni binalarda kullanılan sistemlere biz sarsıntı izolatörü diyoruz. Zelzele izolatörü çok yararlı bir üründür” diyen Albayrak, “Bizim sarsıntı yönetmeliği literatürümüzde de var. Hastane binalarımızda bu artık kullanılıyor. Olağan bu yeni bir eser. Bütün binaların altına bunu koymaya inşaat mühendisliği açısından gerek yok. Bizim ıstırabımız binalarla ilgili derdimiz sarsıntı izolatörü olup olmaması değil. Bizim, bilime uygun yönetmeliklere uygun bina yapmakta zahmetimiz var Yani kaçak inşaat yapmayacağız. Yaptığımız binaları projesine uygun yapacağız. Gerçek proje yapmamız lazım ve yaptığımız binaları denetlemek lazım. Çok ehemmiyet arz eden kıstaslar çerçevesinde biz bina yaparsak zelzeleye hazırlıklı bina, zelzeleye güçlü bina üretmiş oluruz. Sarsıntı izolatörlerini çok yüksek binalara artık konması gerekiyor. Zira izolatörleri sarsıntı yüklerinin binaya tesirini azaltıyor. Hastaneler için bu kullanılıyor ki sarsıntı anında ameliyat yapıyorsa hekimlerimiz, ameliyatına devam edebilsin. Bunun üretimi ucuzlar, makul düzeylere indirilirse olağan konut binalarında da elbette kullanılabilir. Yönetmelik olarak da bizim literatürümüzde var” sözlerini kullandı.

“Zemin etütleri yapılıyor”

1990’lı yıllardan beri yer etüdü yapıldığının altını çizen Albayrak, “Bursa’da da yapılıyor. Bursa’nın tabanıyla ilgili bilinmezlik bizim için hiç yok. Yer ve temel etüde yapılıyor. Yapılmalı da. Bilhassa bu zelzele bölgesinde durum nedir, onu bilemiyoruz. Yönetmelik olarak mecburî lakin nasıl bir yer etüdü yapılıyor bilmiyoruz. Bunu irdelemek lazım. Yer ve temel etütleri jeoloji mühendisleri, jeofizik mühendisleri ve inşaat mühendislerini birlikte hazırladıkları bir rapordur. Raporu kısmını, inşaat mühendisleri hazırlıyor. Bu temelin nasıl tasarlanacağıyla ilgili önemli parametreler, parametreler taşıyor. Bu parametrelerde kusur olması demek binanın yanlış dizayn edilmesine sebep olur. Zelzeleye dayanıksız olur. Münasebetiyle bu çeşit çalışmalar binaların dizaynında olmazsa olmazlarımızdandır” dedi.

1999 zelzelesinin kimi açılardan milat olduğunun altını çizen Albayrak, “Hazır beton kullanımına geçildi. Çok kıymetli bir adım, eşikti o. Bir oburu proje yaparken işte C-14, C-16 betonlarla binaları dizayn ediyorduk. Bugün geldiğimiz nokta artık C-25 düzeylerindedir. Ortalarında çok fark var. Yani inanılmaz bir zelzele yaşadık. 75 saniye çok uzun bir müddettir. 75 saniye süren bir zelzelenin tesirine dayanabilecek bina bilhassa Kahramanmaraş’ta, Hatay’da ve Adıyaman’da varsa, çok sağlam binalar demektir. Yer kabuğuna çok çok yakın yerde sığ bir zelzele meydana geldi” biçiminde konuştu.

“Mevcut binaları elden geçirmeliyiz”

“Fay sınırları kırıldıkça gücünü öbür noktalara hakikat transfer ediyor” diyerek kelamlarını sürdüren Albayrak, “Dolayısıyla Marmara’yı etkileyecek fay Kuzey Anadolu fay çizgisidir. 1999’da Çınarcık açıklarına kadar kırılmıştı. Bunun gücü Çınarcık’tan itibaren Tekirdağ’a hakikat transfer oldu. Orada şu anda güç birikiyor. Doğal bu yerbilimci hocalarımızın işidir fakat bir sarsıntı olacağını biliyoruz. Ülkemiz zati yüzde 96’sı sarsıntı jenerasyonunda olan bir ülkedir. Biz yarar hareket olacak, olmayacak, bunu beklemek durumunda değiliz. Biz binalarımızı sarsıntıya güçlü yapmalıyız. Zelzeleye dayanıksız olan, sarsıntıya güçlü hale getirmeliyiz. Biz bunu doksanlı yıllardan beri daima söylüyoruz. Bunun için ne yapmak lazım? Mevcut yapı stokunu elden geçirmek lazım. Zelzele yıkmadan evvel her zelzeleye dayanıksızsa biz insan eliyle yıkalım, kaybımız olmasın. Bunun tespit edebilecek bilgi birikimimiz, teknik açıdan var. Bunun için çok güçlü bir irade gerekiyor. Belediyelerimiz tarafından hem de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bir yasa çıkartması lazım. Mevcut binaların envanterinin çıkartılmasıyla alakalı milletvekillerimize görüş bildirmiştik. Bursa’yı ele alırsak yüzde 50’si kaçak olan bir kentten bahsediyoruz. Bunların bir sefer zelzeleye dayanıklılıklarından bahsetmek çok güç. Münasebetiyle mevcut binalarımızı elden geçirmeden sarsıntıya hazırlıklı olamayız”

“Binalar güçlendirilebilir”

Yüksek İnşaat Mühendisi Mehmet Albayrak şöyle devam etti; “Güçlendirme kavramı 1999 sarsıntısından sonra zati literatüre girdi. Çok önemli manada yönetmeliklere de girdi. Ondan evvel yoktu. 2007 yılında yürürlüğe giren yönetmelikte güçlendirme yapılabilir denildi. Yerinden yıkıp yine yapmanın yaklaşık olarak yarısı kadar ucuza mal edilebilir. Olağan gerçek projelendirilmesi lazım. Teknik insanların bunu yapması lazım. Bu çok kıymetlidir. Bir binayı güçlendireceğim derken daha fazla hasar almasına sebep olunabilir. Ancak güçlendirilebilir binalarda bu kavram var. Hatta tahminen birçok bina sarsıntı bölgesinde güçlendirdi. Gerçek güçlendirilenler mutlak suretle zelzelede can güvenliği performans seviyesini sağlayacaktır. Bizim konut amacımız beşerler içerisinden sağ olarak çıkabilsin diyedir. Lakin bu zelzele çok farklı bir zelzele. Bu zelzeleye dayanabilecek burada konut tipi yapılardan pek bahsetmemek gerekir”

“Emin olmadan asla konutlara girilmemeli”

Deprem bölgesindeki konutlara emin olunmadan asla girilmemesi gerektiğini hatırlatan Albayrak, “Çünkü artçı sarsıntılar devam ediyor. Bu sarsıntılar az hasarlı olan binalarda da göçmeye sebep olabilir. Oradaki yetkililerden müsaade almadan yahut ön bilgisi olmadan katiyen konutlara girmemeleri gerekiyor. Can güvenlikleri açısından son derece önemlidir” dedi.

“Konut satın alırken seramiğine bakmayın”

Konut satın alacaklara da teklif de bulunan Albayrak, “Bugüne kadar biz konut satın alırken seramiği hoş mi, kapı kolu düzgün mi, görüntüsü hoş mi? diye baktık. Artık bu anlayışı vatandaşlarımızın terk etmesi gerekiyor. Projeyle yapılmış mı? Kontrollü mi, zelzeleye sağlam mı? Bu kriterleri öncelemeleri lazım ki bina sağlam olsun. Artık seramik sökülüp tekrar yapılabiliyor. Hoş bir mutfak dolabı sonradan yapılabiliyor lakin binanın taşıyıcı sistemi bir sefer yapılıyor. Bizim baz alacağımız öncelikli kriterimiz zelzeleye karşı inançlı bir imali? Düzgün bir müteahhit tarafından yapılmış mı? Yapı kontrol eliyle denetlenmiş mi? Kullanma müsaadesi var mı? Kullanma müsaadesi kıymetlidir. Bunlara dikkat etmesi gerekiyor vatandaşlarımızın” diye konuştu.

Betonların bir ömrünün olduğunu söz eden Albayrak, “Beton yanlışsız yerleştirildiği takdirde güzel bir yapı materyalidir. 50 ile 100 sene ortasında gücünü koruyabilir. Siz betonu dökerken su katarsanız ve ya sıkıştırmazsanız direnci de düşer, ömrü de azalır. Betonu biz kurallarına nazaran yerleştirmemiz lazım.

Bu gönderi için yorumlar kapalı.

deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler mizah.org moversvip.com deneme bonusu veren siteler 2023 deneme bonusu veren siteler sweet bonanza sweet bonanza deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler