AFAD Sarsıntı İstişare Şura Üyesi açıkladı: “Depremin büyüklüğü 7.7, ama şiddeti 11”

AFAD Zelzele Müşavere Heyet Üyesi Doç. Dr. Fikret Koçbulut, Kahramanmaraş merkezli yaşanan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki zelzelelerin birincisinin 11, ikincisinin ise 10 şiddetinde ölçüldüğünü, oluşan fay kırığının ise yaklaşık 300 km olduğunu söyledi.

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği kısmı Genel Jeoloji Anabilim kısmı, Tektonik Bilim Kısmı Öğretim Üyesi ve birebir vakitte AFAD Zelzele Müşavere Şura Üyesi Doç. Dr. Fikret Koçbulut tüm Türkiye’yi yasa boğan zelzelelerin akabinde açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Koçbulut, sarsıntının yaşanmasının akabinde bölgeye giderek incelemelerde bulunduğunu belirterek, “Tektonik bilim kısmı öğretim üyeleri olarak biz sarsıntı bölgesine gittiğimizde zelzelenin oluşturduğu yüzey kırığını haritalandırırız. Zira bu yüzey kırıkları gelecek periyotta Türkiye’nin canlı fay haritasının yenilenmesinde ipuçları verecek ve istikamet gösterecek. Bilhassa gece 04.17’de olan 7.7 büyüklüğündeki sarsıntıda kuzeyde Adıyaman Çelikhan’dan başlayıp güneye yanlışsız Malatya Erkenek, Kahramanmaraş Pazarcık, Türkoğlu, Narlı, Antep Islahiye, Nurdağı ilçelerinden geçip Hatay’ın Hassa ve Kırıkhan ilçelerine kadar uzanan bir yüzey kırığı haritaladık. Yaklaşık uzunluğu 300 kilometreye yakın” dedi.

Adıyaman Çelikhan ve Malatya Pütürge ortasına dikkat çekti

Doç. Dr. Fikret Koçbulut, Adıyaman Çelikhan ve Malatya Pütürge ortasında 25 kilometrelik kırılmayan bir fay çizgisi bulunduğunu hatırlatarak, “Özellikle karada meydana gelen çok büyük bir zelzele ve oluşturduğu çok uzun bir yüzey kırığı ortaya çıkmış. 7.7’lik sarsıntının iki ucuna baktığımızda bir ucu Hatay Antakya civarına denk geliyor. Başka ucu ise Adıyaman Çelikhan’a denk geliyor. Bunun iki ucunda gerilim tansiyonunun biriktiğini görüyoruz. Bu açıdan Antakya fayına dikkat etmemiz gerekiyor. Daha kuzeyde ise Çelikhan ve Malatya Pütürge ortasında ki yaklaşık 25 kilometrelik kırılmayan bir kısma dikkat çekmek istiyorum. Zira daha kuzeye baktığımızda 2020 Elazığ Sivrice zelzelesinde o kuzey kısmı da kırıldı. Artçılara baktığımızda güneyde Çelikhan civarında 4’ün üzerinde oluşan artçıları görmekteyiz” tabirlerini kullandı.

“Diri fay haritasında yenilenmesi gereken bir bölge var”

Doç. Dr. Koçbulut, Malatya Doğanşehir ve Yeşilyurt ortasında ki fay sınırının yenilenmesi gerektiğini tabir ederek, “İkinci zelzeleye baktığımızda 13.21 civarında meydana gelen zelzelede ise daha çok doğu batı uzanımlı olan Çardak-Doğanşehir, yani Doğu Anadolu Fay Zonu’nun ortasına denk geliyor. Yani Göksun’dan başlayıp Doğanşehir’e kadar gelen yaklaşık 140 kilometrelik bir yüzey kırığı meydana getirdi. Burada da dikkatimizi çeken şu Doğanşehir ve Yeşilyurt’a kadar ulaşan sınır boyunca canlı fay haritasında yenilenmesi gereken bir bölge var. Birçok kırık görüp fotoğrafladık. Dikkatimizi çeken bir şey oldu. Bir, fayların üzerine mesken yapmayacağız, yıkıma sebep olan ikincisi ise faydan uzaklaştıkça yeri yeterli tespit edip yer üzerindeki yapıyı ona nazaran tasarlayacağız ve inşa edeceğiz. Bu türlü yaparak bu doğal olayları afete dönüşmesini engellemiş olacağız. Son 300 yıl içerisinde ki iki tane büyük karasal sarsıntının peş peşe olması ve bu kadar büyük yıkım ortaya çıkarması afetten çok felakete dönüştü” biçiminde konuştu.

“Depremin şiddeti 11’di”

Doç. Dr. Koçbulut, sarsıntının şiddetinin meydana gelen yıkımla ölçüldüğünü belirterek, “Sivas’ta birinci sarsıntıdan 250-300 kilometre uzaktayız, ikinci sarsıntıdan ise 180 kilometre uzaktayız. Şuanda Sivas’ta en yaşlı bireye sorsanız ben hayatımda bu türlü bir sarsıntı hissetmedim der. Zira bu büyüklükte bir sarsıntı olmadı. Bu kadar aradan bu türlü hissediyorsak orada ki insanların nasıl hissettiğini düşünün. Beşerler büyük bir gürültü geldi diye anlatıyor. Zira büyük kütleler kayıyor ve sürtünmeden ötürü ses ve ışık ortaya çıktı. Bunun yanında ayakta duramadıklarını söylüyorlar. Zelzelelere baktığımızda büyüklükleri 7.7 ve 7.6 ancak şiddet oluşan sarsıntının yıkımıyla ölçülen bir skaladır. Birinci zelzelenin şiddeti 11’dir. Esasen son skala 12’dir. 12 şiddetinde zelzele olduğunda taş üstünde taş kalmaz ve yer çekimi kaybolur. Birinci zelzelenin şiddeti 11 olarak ölçüldü, ikinci zelzelenin şiddeti ise 10 olarak ölçüldü. Yani çok çok büyük zelzeleler bu yıkımları oluşturdular. Şuana kadar 6 bin civarında artçı oldu. Bunlardan en büyüğü 6.6 oldu ve yavaş yavaş küçülerek gidiyor. Bu artçılar, hareket eden bloklar büsbütün yerine oturana kadar devam edecek” dedi.