Antalya’nın yapı stokunun yarısı 0-15 yıl ortasında

Antalya Büyükşehir Belediyesi Başdanışmanı ve Basın Sözcüsü Cem Oğuz, mekansal adres kayıt sistemine nazaran kentte 460 bin 429 yapı olduğunu belirterek, “0-15 yıl ortasındaki binalar yaklaşık Antalya’nın yarısını oluşturuyor. Yeni zelzele yönetmeliğine inşa edilen, yapı kontrol sisteminin işlediği yapılar Antalya’nın yaklaşık yarısını karşılıyor” dedi. Oğuz, Büyükşehir Belediyesi koordinatörlüğünde Sarsıntı Master Planı’nın 31 Aralık 2025 tarihine kadar bitirilmesinin öngörüldüğünü kaydetti.

Antalya Büyükşehir Belediyesi Başdanışmanı ve Basın Sözcüsü Cem Oğuz, Büyükşehir Belediyesi Toplantı Salonu’nda, Antalya’nın Sarsıntı Master Planı ve gündemdeki bahisleri değerlendirdiği bir basın toplantısı düzenledi. İki gündem unsurlarının olduğunu anlatan Oğuz, bunlardan birinin Antalya’da sarsıntı noktasında neler yapıldığı, ikincisi ise son günlerde ada parselde alınan meclis kararının tartışılmasıyla ilgili bahis olduğunu belirtti. Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen zelzele bölgesine, Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak alanda tüm çalışmalara katıldıklarını söz eden Oğuz, çok sayıda canlıyı da enkaz altından itfaiye gruplarının çıkardığını söyledi.

Arta arda yaşlanan sarsıntıların akabinde Antalya’da halkın, “Antalya’da ne olacak?” üzere soruları sormaya başladığını kaydeden Oğuz, “Antalya’da 2 milyon 688 bin 4 nüfusa sahibiz. Geçen yılın datalarına nazaran yaklaşık yerli ve yabancı 23 milyon konuğu ağırlıyoruz. İstanbul’un 4 katı yüzölçümüne sahibiz. Nüfus bakımından beşinci, araç sayısı bakımından dördüncü, motosiklet bakımından ikinci büyük vilayetimizdir. TÜİK bilgilerine nazaran Antalya yapı kullanma müsaade dokümanı verilmiş 323 bin 564 bina var. 127 bin 26 tanesi de üç merkez ilçemizde yer alıyor. Mekansal adres kayıt sistemine nazaran vilayetimizde 460 bin 429 yapı var. Olabilecek bir sarsıntıda 460 bin 429 yapının durumunun ne olacağı konusu herkeste merak uyandırıyor” diye konuştu.

“Dalma batma zonundaki zelzelelerin çok fazla yıkıcı tesiri olmamaktadır”

Geçmiş yıllarda yapılan bir bina tahlil çalışmasından bahseden Cem Oğuz, “50 yılın üzerinde bina sayısı yüzde 12 civarında, bunlar gecekondu bölgesi yüklü olarak görünen yerler. 0-15 yıl ortasındaki binalar yaklaşık Antalya’nın yarısını oluşturuyor. Yeni sarsıntı yönetmeliğine inşa edilen, yapı kontrol sisteminin işlediği yapılar Antalya’nın yaklaşık yarısını karşılıyor. Son yaşanan zelzelede Doğu Anadolu Fay Hattı’nın 400 kilometrelik bir fay sınırı kırıldı. 7 kilometre sığ denilen yıkıcı tesiri fazla olan bir sarsıntıydı. Tıpkı zonda 3 tane art geriye yıkıcı tesiri olan sarsıntıları yaşadık, o nedenle hasar çok büyük. Antalya’da etkin bir fay çizgimiz, Kıbrıs Helen Yayı ismi verilen bir faydır. Etkin deniz altında yaklaşık 150 kilometre uzaklıkta, Afrika plakasının Anadolu plakasının altına dalma batma zonuyla tetiklediği, bizi belli aralıklarla hoplattığı derin sarsıntılardır. 50 kilometrenin altında olan sarsıntıların bize yansıması geliyor. Bu kadar uzaklık ve derinde olan dalma batma zonundaki sarsıntıların çok fazla yıkıcı tesiri olmamaktadır” formunda konuştu.

“Bin 136 toplanma alanı mevcut”

Buna karşın yeniden tedbirlerin alınması gerektiğinin altını çizen Oğuz, “Mevcut yapı stokunda gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor. Bunun için yıllardır konuşulan toplanma alanı noktasında kentte bin 136 toplanma alanı mevcut. Parklar, mesire yerleri, meydan, açık otoparklar, spor alanları üzere yerler. Bir birincisi gerçekleştirdik Antalya’da. Geniş çapta bir Afet Toplanma Merkezi Kurulması. Şu anda inşaatı tamamlanan 54 bin 430 metrekarelik alanda Akdeniz Üniversitesi otoparkımız birebir vakitte projesi afet merkezi olarak planlandı ve ona nazaran inşası yapıldı. Büyük bir sarsıntıda ayakta kalacak bir bina olarak tasarlandı” sözlerini kullandı.

Oğuz, Antalya Büyükşehir Belediyesi imar yönetmeliğinin, Ekim 2020 yılında yürürlüğe girdiğini kaydetti.

Afet İdaresi Daire Başkanlığının kurulması konusunda Lider Böcek’in seçim vaadi olduğunu hatırlatan Oğuz, Türkiye’de örnek bir daire başkanlığını hayata geçirme uğraşı içinde olduklarını bildirdi.

“31 Aralık 2025’e tamamlanacak”

81 vilayette İl Afet Risk Azaltma Planları’nın (İRAP) gerçekleştirildiğini kaydeden Oğuz, “2022 yılından itibaren yürürlüğe girdi. İRAP çerçevesinde 3 ana tema var. Bunlardan en kıymetlisi afet risklerine dirençli bir kent oluşturmak bunun içinde 9 amaç konulmuştur. Bu 9 amaç içinde görevlendirmeler yapılmış. Antalya’da konuşulan Sarsıntı Master Planları’nın yapılması konusunda büyükşehir ve ilçe belediyeleri koordinatör belediye olarak tanımlamıştır. Sorumlu kurumlar, ilgili bakanlık, üniversiteler, meslek odaları ve ilgili STK’lar da dayanak vererek 31 Aralık 2025 tarihine kadar bitirilmesi öngörülmüştür. Bu çalışmalar daha evvel İzmir’de, İstanbul’da yapıldı. Büyükşehir Belediyemiz 2022 Mayıs ayında çalışmalara başladı. Ağustos ayında 134 farklı kurum kuruluşun katıldığı Sarsıntı Master Planı Çalıştayı yapıldı. 175 teknik işçinin görevlendirilmesi yapıldı. Bu çalışmalar süratli biçimde devam ediyor” tabirlerine yer verdi.

“2000 sonrası yapılan binalarda problem olmaz”

Deprem Master Planı çerçevesinde yapılması gerekenleri açıklayan Oğuz, “Şube Müdürlüğümüzü etkin hale getirdik. Burada teknik elemanlar da var. Mikro bölgelendirme çalışmaları, mevcut yapı stokunun süratli teknik tekniklerle belirlenmesi, bilgi data toplanması, yeni bir teknoloji olan dronları kullanacağız. Bu yapıların coğrafik bilgi sistemleri yardımıyla yapıların genel durumunu belirleyecek bir sistemi deneyeceğiz. Şu an bir grup oluşturduk. Burada yalnızca büyükşehir değil, ilçe belediyeleri, STK’lar, meslek odaları misyonlu; ilgili bakanlık temsilcileri var. 19 ilçe belediyede takımları kurduk. Tüm yapı stokunun evraklarını şu an alıyoruz. Binaların pozisyonları, durumları, sarsıntı dirençleri tespit edilecek. Grupları kurduk, alana gireceğiz. Bu yıl içinde 400 bin binanın bu yolla durumunu belirleyeceğiz. Tüm dataları alınca akademisyenlerin ilgili bilim insanların katıldığı toplantıyla bilgiler pahalandırılacak ve Antalya’nın planı ortaya çıkacak. Yapılar güçlendirecek ya da yıkılacak. Bu çalışmaya büyükşehir önderlik ediyor lakin herkes sorumludur. Bu çalışmayı gerçekleştirilerek Antalya için kıymetli bir sorun halledilmiş olacak. Büyükşehir şu an uyumu sağlayan ünitedir. 2000 yılından sonra yapılan binalar tüm bilimsel bilgilerin uygulandığı binalardır. Bunlarda hiç problem olmayacağını düşünüyoruz” kelamlarını kullandı.

Kazık temel

Hurma ve Sarısu bölgesinin durumunun sorulması üzerine Oğuz, “2000 yılından sonra kazık temel uygulamalarıyla, yaklaşık 18 metre altta sağlam temel çıkıyor. Kazıklarla inşa edildi. Buralarda çok büyük problemler olacağını varsayım etmiyoruz. Kazık temelle sağlam tabana ulaşıldı” diye konuştu.