Birden fazla 1980’lerde ateş tuğla ile yapılan konutlar zelzelede ayakta kaldı

Diyarbakır’da Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İdris Bedirhanoğlu, ateş tuğla yahut mühendislik tuğlası olarak bilinen gerecin daha güçlü ve en az kolon kadar yük taşıyabildiği değerlendirmesinde bulundu.

Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan 7.6 ve 7.7’lik sarsıntının akabinde Diyarbakır’da çöken binalar ortasında ateş tuğladan yapılan konutların olmadığını belirten Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İdris Bedirhanoğlu, bu tuğlaların yük taşıma kapasitesinin yüksek olduğunu belirtti.

Ateş tuğladan yapılan meskenlerin zelzelesi rahat bir formda atlatabildiğini tabir eden Bedirhanoğlu, “Beton kullanımı yaygın olmadığı devirlerde meskenler yığma yapılıyordu. Bundan ötürü tuğlalar da sağlam olarak nitelendirilen ateş tuğlası dediğimiz dolu tuğlalardır. Bu tuğlalara tabi mühendislik tuğlası da diyebiliriz. Yük taşıma kapasitesi yüksektir. Esaslı bir beton kadar performans gösterebiliyor. Hasebiyle geçmiş periyotlarda ateş tuğlalardan meskenler yapılıyordu. Kolon ve kirişler de ek olarak ateş tuğlalar ile yapılıyordu. Sarsıntı olduğu vakit yalnızca kolonlar değil, dolu ateş tuğlaları da yük taşır. Ateş tuğlalar ile yapılan meskenlerde bütün yük kolonlara binmediği için sarsıntısı inançlı bir halde atlatabilir” dedi.

“Ateş tuğlalar dış tesirler karşısında daha dirençlidir”

Betonların ateş tuğlalara nazaran vakitle daha çabuk bozulabildiğine dikkat çeken Bedirhanoğlu, “1980 öncesi usta-çırak bağı yaygın olduğu için beşerler işlerini genelde ateş tuğla çerçevesinde yapıyordu. O vakitlerde inşaatlar yapılırken bütün taşıyıcı sistem duvar üzerine olduğu için duvarlar çok sağlam yapılıyordu. Artık betonal materyaller çıkınca yapılar biraz daha sistemsiz yapılmaya başlandı. Beton dayanımında gereğince denetim olmadığı için, beton destekliği düşük çıkıyor. Birebir vakitte ortadan geçen vakit da betonu bozuyor. Bilhassa dış ortama maruz kalan betonlar, daha süratli ve daha çabuk bozulabiliyor. Dolu tuğlalar dış tesirler karşısında daha dirençlidir. Hasebiyle yıpranmış ve eskimiş bir betondansa, dolu tuğlalar daha yeterli performans gösterebiliyor. Bunların hepsini iç içe kattığımız vakit ateş tuğladan yapılan meskenler, sarsıntının ürettiği enerjiyi daha rahat bir biçimde sönümleyerek sarsıntıyı inançlı bir halde atlatabiliyor” diye konuştu.

“Avrupa’da tercih edilen tuğla çeşididir”

Son olarak geçmiş vakitlerde Diyarbakır’ın merkez Sur ve Bağlar ilçesinde yapılan ateş tuğladan konutların yıkılmadığına dikkat çeken Bedirhanoğlu, şunları kaydetti:

“Ateş tuğladan yapılan meskenler Diyarbakır’da merkez Sur ve Bağlar ilçesinde yapılmaktaydı. Daha sonra ateş tuğladan üretilen meskenlerin üretimi durduruldu. Bunun sebebi de betonal yapılaşmanın yaygınlaşmasından kaynaklıdır. Ateş tuğlaların az katlı yapılarda kullanılmasını ben şiddetle tavsiye ediyorum. Öte yandan Avrupa’da da çok tercih edilen tuğla çeşididir.”