’Deprem sonrası sevdiklerinize ruhsal takviye olun’

Zelzele sonrası periyotta yaşanabilecek ruhsal badireler hakkında bilgilendirmede bulunan Psikiyatri Uzmanı Dr. Aysu Yakın Olgun, “Yaşadığınız olayı paylaşmak istiyorsanız, sizi dinleyebilecek bir yakınınızla konuşmaktan kaçınmayın. Olumlu ve size güzel gelen alakalarınızı sürdürün. Toplumsal takviyenin travma sonrası uygunlaştırıcı tesiri vardır” dedi.

Yakın vakit evvel meydana gelen Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin hepimizi sarstığını vurgulayan VM Medical Park Samsun Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nden Uzm. Dr. Aysu Yakın Olgun, sarsıntı bölgesinde olup felaketi şahsen yaşayanların dışında yakınlarından haber bekleyenlerin de, hatta direkt bir tanıdığı olmasa da haberleri medyadan takip edenlerin de sarsıntıdan ruhsal açıdan olumsuz etkilendiğini belirtti.

“Aynı olay tekrar yaşanıyor üzere hissedilebilir”

Yaşananlar birtakım hisleri ve belirtileri açığa çıkarabileceğini söyleyen Uzm. Dr. Aysu Yakın Olgun, “Aşırı endişe, çaresizlik, dehşete düşme, şok, ne hissedeceğini bilememe, tepkisizlik, ağlayamama ya da daima ağlama/ağlamak isteme, çabuk sonlanma, genel bir huzursuzluk hali üzere hisler ortaya çıkabilir. Düşlerde çarpıcı anılar tekrarlayabilir ya da gündüzleri tıpkı anlar orta ara gözünüzün önüne gelebilir. Tüm bunlar, travmatik olayları yine yaşıyor üzere hissetmenize neden olabilir” diye konuştu.

“Kaygı belirtilerini tanıyın”

Uzm. Dr. Olgun, zelzeleye şahit olanlar için tekliflerde bulunurken, “Bazen olayla ilgili konuşmayı istememek, haberlerden ya da ilgili sohbetlerden kaçınmak isteyebilirsiniz. Hatta olayın bir kısmını ayrıntılıca hatırlayamayabilirsiniz. Şayet yakınlarınızı kaybettiyseniz kendinizi çaresiz, eliniz kolunuz bağlı hissetmiş olabilirsiniz. Korku belirtilerini tanıyın. Zelzeleden sonra, kendinizi tehlike altında hissedebilirsiniz; bir insanın tehlike altında hissettiğinde bu belirtilerin ortaya çıkması olağandır. Bunaltı, daralma hissiyle birlikte sık sık nefes alıp verme, çarpıntı, baş dönmesi, sersemlik ve yorgunluk ortaya çıkabilir. Vakitle telaşınız azaldığında bu belirtiler resen ortadan kaybolacaktır. Bu belirtilerin tekrarlayacağı ve kötüleşeceği ortamlarda bulunmak istemezseniz, telaşınız azalana dek bu ortamlara yakınlarınızla girmeye çalışın. İmgeleri izlemek, haberdar olmak istemek en doğal gereksiniminiz; ama tekrar tekrar birebir manzaralara maruz kalmanız travmadan etkilenmenizi artırabilir” halinde konuştu.

“Sosyal dayanağın travma sonrası uygunlaştırıcı etkisi”

Duyguların ve hüzünlerin bastırılmaya çalışılmaması gerektiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Olgun, “Yaşadığınız olayı paylaşmak istiyorsanız, sizi dinleyebilecek bir yakınınızla konuşmaktan kaçınmayın. Olumlu ve size uygun gelen ilgilerinizi sürdürün. Toplumsal dayanağın travma sonrası güzelleştirici tesiri vardır. Alkol ve sigara kullanımı üzere sıhhatinizi olumsuz etkileyecek baş etme tekniklerini kullanmayın, ölçüsünü artırmayın. Bunlar sizin vücut sıhhatiniz ve özbakımınızı da makus istikamette etkileyebilir, vakitle geçecek belirtilerinizin daha da kötüleşmesine neden olabilir. Sizi rahatlatan sağlıklı aksiyonları yapmayı sürdürün. Çok ağır telaş hissediyorsanız nefes idmanları, gevşeme idmanları uygulayın. Sarsıntı travmasını yaşantılamış insanlarda bu belirtiler ve durumlar olağandır. Bu yakınmalarınız iki hafta içinde azalmıyorsa, günlük ömrünüzde, işinizde, bağlantılarınızda zorluklara yol açıyorsa kesinlikle bir ruh sıhhati uzmanından yardım almalısınız” sözlerini kullandı.