Depremzedeler hukuksal sürece dikkat etmeli

Kahramanmaraş ile Hatay merkezli sarsıntılarda hayatını kaybedenlerin yakınları ve yaralananlar için türel süreç hakkında bilgilendirmede bulunan Avukat Cem Duman, “Deprem sonucu mevt meydana gelmişse ‘kasten insan öldürme’ cürmü işlenmiş olacaktır. Bu cürmün da cezası Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 81’inci hususuna nazaran müebbet mahpus cezasıdır. Yaralanan kişinin ise 6 ay içerisinde şikâyet dilekçesini vermesi gerekir. Bu 6 aylık müddet hak düşürücü süredir” dedi.

Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki sarsıntıların akabinde, Hatay’ın Defne ve Samandağ ilçelerinde 6,4 ve 5,8 büyüklüğünde iki sarsıntı daha meydana geldi. “Asrın felaketi” olarak nitelendirilen sarsıntıların akabinde 11 vilayette büyük yıkım meydana gelirken, 41 binin üzerinde can kaybı olduğu açıklandı. Enkazdan sağ olarak çıkarılan binlerce yaralı ise hastanelerde tedavi altına alındı.

Depremzedeler için yasal süreçte izlenmesi gereken adımlar

Afet bölgesinde, “lüks” ve “depreme dayanıklı” üzere ibarelerle satılan çok sayıda bina yıkıldı. Avukat Cem Duman, zelzelenin yaralarını sarmaya çalışan afetzedeler için yasal süreçte izlenmesi gereken adımları anlattı. Duman, sarsıntıda yaralananların 6 aylık hak düşürücü mühlet dolmadan yaralandığı vilayetteki ya da hali hazırda bulunduğu vilayetteki Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet dilekçesi vermesi gerektiğinin altını çizdi. Av. Cem Duman, sarsıntı sonucu hayatını kaybedenlerin ise yakınlarının şikâyet dilekçesi vermesi gerektiğini kaydetti.

“Deprem sonucu vefat meydana gelmişse ‘kasten öldürme’ kabahati işlenmiş olacaktır ve cezası müebbet hapistir”

Deprem sonucu mevt meydana geldiği takdirde ‘kasten öldürme’ hatasının işlenmiş olacağını vurgulayan Duman, “Ölenin ya da yaralananın birinci derece yakınları, şayet bunlar yok ise yakınları kabahatin işlendiği yerin Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet dilekçesi vermelidirler. Güvenlik nedeniyle kabahatin işlendiği yere gidemeyen bireyler bulundukları yerin Cumhuriyet Başsavcılığına dilekçe verip hatanın işlendiği yere gönderilmek üzere cürüm duyurusunda bulunabilir. Zelzele sonucu mevt meydana gelmişse ‘kasten insan öldürme’ cürmü işlenmiş olacaktır. Bu kabahatin da cezası Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 81’inci hususuna nazaran müebbet mahpus cezasıdır. Uygulamada sarsıntı sonucu ölümlerde çoklukla taammüden değil, ‘basit ya da şuurlu taksirle insan öldürme’ kabahati gündeme gelmektedir. Birden fazla kişinin ziyan görmesi halinde failler hakkında TCK 85’inci unsur 2’nci fıkraya nazaran 2 yıldan 15 yıla kadar mahpus cezası verilir. Şuurlu taksir olması halinde verilen cezanın üçte biri oranında artırım yapılır. Son yaşanılan zelzele öncesi sarsıntı bölgesi olan 10 vilayetimizin ve üzerinde bulunduğu fay sınırında yakın vakitte büyük bir zelzele olacağı uzmanlar tarafından ikazlar gelmişti. Bu ikazlar bilimsel yayınlarla desteklendiğinden, kamuoyu bu türlü bir zelzele olacağı hakkında bilgilendirilmişti. Münasebetiyle mevt halinde verilecek ceza ‘kasten öldürme’, ‘olası kasıtla öldürme’ yahut ‘bilinçli taksir’ sonucu mahpus cezası olabilir” diye konuştu.

“Depremde yaralanan kişinin 6 ay içerisinde şikâyet dilekçesini vermesi gerekir”

Depremde yaralanmayla ilgili, yaralama kabahatinin taksirle işlendiği kanaati oluşması halinde soruşturma açılabilmesi için 6 aylık hak düşürücü mühlet dolmadan şikâyette bulunulması gerektiğini belirten Av. Cem Duman, “Yaralanan kişi, cürmün işlendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikâyet dilekçesini cürmün işlendiği yer ya da güvenlik sebebiyle diğer bir yere gitmesi hâlinde hatanın işlendiği yerin başsavcılığına gönderilmek üzere süreksiz bulunduğu yerin başsavcılığına şikâyet dilekçesini vermesi gerekir. Bu 6 aylık müddet hak düşürücü müddettir. Burada ‘kasten yaralama’ kabahati oluşacaktır. Bu durumda soruşturma savcılık tarafından resen de açılabilir. Hatanın taammüden değil taksirle işlendiği kanaati oluşursa şuurlu taksirle işlenen yaralama cürmü kural olarak şikâyete bağlı olmadığından resen soruşturma açılabilir lakin kolay taksirle yaralama hatası şikâyete bağlı olduğundan savcılık tarafından resen soruşturma açılmaz” dedi.