Tarım ve Orman Bakanı Kirişci: “Dünyada eşine rastlanılmamış bir deprem”

Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen asrın felaketinde yaralar sarılıyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu; Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi ile birlikte afet uyum merkezinde Adıyaman’daki çalışmaları kamuoyuna açıkladı.

Yaşanan sarsıntının başka sarsıntılarla mukayese edilemeyecek, hafife alınamayacak bir sarsıntı olduğuna dikkat çeken eden Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “Bu sarsıntısı bakanım da belirtti. Sahiden bizim başka sarsıntılarla mukayese etmemiz bu sarsıntısı hafife almamız manasına geldi. Zira bu sarsıntı asrın zelzelesi olarak da tabir ediliyor lakin yalnızca Türkiye’deki bir asırdan bahsetmiyoruz. Dünyada da eşine rastlanılmamış tahminen de bir zelzele. Bu tarafı itibariyle birkaç hususu bilgilerinize sunmak istiyorum. Gece sabaha karşı Pazarcık merkezli başlıyor. Ondan tam 9 saat sonra ikinci farklı bir zelzelede on ilimiz sonra buna Elazığ’ı da ekledik. Bundan etkileniyor. Bu istikameti itibariyle 103 bin kilometre karelik bir alandan kelam ediyoruz. Türkiye nüfusunun da yüzde 17’sine tekabül eden 13,5 milyon nüfusluk alandan bahsediyoruz. Türkiye üretimine katkıda bulunan coğrafyadan bahsediyoruz. İhracat yapan coğrafyadan kelam ediyoruz. Bakanlık olarak bizi de ayrıyeten ziraî üretim bahsiyle kıymetli bir coğrafya. Değerli bir 11 vilayet. Birbirine komşu olan vilayetler bunlar. Olağanda bu cins olaylarda çabucak komşu ivedilikle yetişir. Lakin yetişmesini beklediğiniz komşunun da birebir zelzeleden etkilendiğini dikkate aldığınızda bu öteki sarsıntılardan bu manada ayrışmıştır. 500 kilometre uzunluğunda bir fay kırığından kelam ediyoruz. 7 kilometrelik hayli sığ denilebilecek bir sarsıntıdan bahsediyoruz. Bütün bunların hepsini bir ortaya getirdiğimizde bu sarsıntı Türkiye içi olduğu kadar memleketler arası topluluk için de asrın sarsıntısıdır. Hududu da aşan bir zelzeledir. Bunu da bilhassa bilmekte fayda var. Zira Suriye başta olmak üzere devamındaki ülkelerde de tesirini göstermiş olan zelzeledir. Bu tarafı itibariyle kıymetlidir. Bütün ünitelerimiz bakanlıklarımız bunlar sahiden ağır bir halde çalışıyorlar. Koordineli bir formda çalışıyorlar. Allah bir daha gereksinim duyurmasın lakin Türkiye’nin bilhassa bu cins afetler sonrası kurumsal kapasitesi harika üst seviyede. Bütün kurumlarımızda bu hususta muhakkak bir yetkinlik var. Lakin afetin boyutu büyük. Bu büyük boyuta da çok şükür tahminen bir Hatay’ımızdan kısmen ayrıştırabiliriz. Zira şu anda Hatay’ımız bir numaralı vilayet. Kahramanmaraş iki numaralı ve üç numara olarak Adıyaman’ı olarak görebiliriz. Bu manada bu sarsıntısı bu formda kıymetlendirmekte fayda var” diye konuştu.

“Adıyaman’a 218,2 milyon lira destek”

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 11 ilin yanı sıra Adıyaman’a vereceği takviyeleri açıklayan Bakan Vahit Kirişci şöyle devam etti: “Biz bakanlık olarak üretimin aksamaması, üretimle ilgili rastgele bir zincirde kırılma olmamasını vatandaşlarımızın özellikle da kırsalda üretim yapan vatandaşlarımızın üretim faaliyetlerini sürdürebilme manasında kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanımızın açıklamaları oldu. Bu çerçevede bilhassa mazot ve gübre takviyesini biz 2022 mahsulü tıpkı olarak vermeyi kararlaştırmıştık. Lakin bu yaşanılan elim hadiseden ötürü 11 ilimiz için bunu nakdiye çevirdik. 2,8 milyar liralık bu ödemeyi de çabucak bu ay sonuna kadar yapmış ve gerçekleştirmiş olacağız. Yeniden Cumhurbaşkanımızın kamuoyu ile duyurusunu paylaştığı bir öteki konu da bizim çiftçi kayıt sistemlerimiz var malum. Burada eser güncelleme süreçleri yapılmakta. Bu olağanda Şubat ayının sonuna kadar müddeti vardı. Bunu da üç aylık OHAL’in bitimi olan 8 Mayıs’a kadar uzatmış bulunuyoruz. Üçüncü kısmı olağanda 1 yıllık dönem içerisinde vakti geldikçe verilen hayvancılıkla ilgili takviyelerimiz var ki bunun da fiyatı 530 milyon lira. Bu dayanağı de çabucak Şubat ayının sonuna kadar ödeme konusunda 11 ilimiz için karar almış bulunmaktayız. Son olarak da bu bağlamda söyleyebileceğimiz kıymetli bir adım. Üreticilerimizi, çiftçilerimizi desteklemek ismine. Yeniden değerli bir adım 11 vilayetimizde 185 bin işletmeye 2 milyon büyükbaş için 9 milyon küçükbaş hayvan için 1,5 milyar liralık yem dayanağını sağlamış bulunuyoruz. Bu minvalde Adıyaman’daki üreticilerimiz mazot gübre takviyesi, 530 milyon liralık hayvancılık ve 1,5 milyar liralık yem takviyesinden toplamda alacakları hisse 218,2 milyon liradır. Bunlar Şubat ayı sonuna kadar inşallah üreticilerimizin hesabına geçmiş olacak. Bizim de en azından üreticilerimize bu manada bir katkımız olsun istiyoruz ki üretimlerini aksatmadan sürdürebilmeleri için. Bir başka değerli bahis Toprak Mahsulleri Ofisi’nin gerek hububat, gerekse bakliyat konusunda rastgele bir cins ve kota ayrımı yapmaksızın ve hudut koymaksızın bu alımları gerçekleştireceğini belirtmek istiyorum. Bakanlık olarak 5 bin makine ve ekipman, bir uçağımız, iki de helikopterimiz, 13 bin 912 işçimizle bunlar da alanda büyük bir özveri ile tıpkı öbür kurumlarımızın uğraşlarında olduğu üzere 13 günden beri bu kardeşlerimiz de bu çalışmalarını sürdürmeye devam etmekteler. Sarsıntılardan etkilenen vilayetlere tabi ki elektrik kesintileri oldu. Başlangıçta ısınmayla ilgili sorunlar oldu. Bu sorunları gidermek ismine olumlu manada katkı sağlamak için odun tahsisinde bulunduk. 28 bin 142 ton odun bu vilayetlerimize dağıtılmış durumda. 2 bin 734 hayvan çadırı besicilerimize dağıtılmış bulunmaktadır. Et ve süt kurumumuz tarafından 4 bin 100 ton süt toplanmıştır. 9 bin 160 ton bölgedeki üreticilerimize verilmiştir.”

“Salgın hastalıklarla ilgili 265 grup, 7 binin üzerinde kontrolü aralıksız gerçekleştirmektedir”

Afetler sonrası salgın hastalıkların gündeme geldiğini hatırlatan Bakan Vahit Kirişci, besin kontrollerine ait de açıklamalarına şöyle devam etti:

“Sadece insanlarımızın besin gereksinimlerini, beslenme muhtaçlıkları değil giyinme ve başka gereksinimlerini da bakanlığımız katkı sağlamaya çalışmıştır. Tekrar bakanlığımız bünyesinde DKMP uhdesinde olan sahipsiz hayvanlarla ilgili veteriner, sıhhat hizmetleri başta olmak üzere örneğin 45.5 ton mama dağıtımı da bu çerçevede gerçekleştirilmiştir. Bu türlü vakitlerde hijyen konusu öne çıkar. Salgın hastalıklar da çoklukla bu türlü periyotların sonrasında gündeme gelir. Bu salgın hastalıkların da kıymetli kısmı tüketmiş olduğumuz besinlerden, içmiş olduğumuz sıvılardan olabilir. Bu çerçevede de bizim 265 vazifeli grubumuz, uzman çalışanımız 7 binin üzerinde besin kontrollerini aralıksız ve kesintisiz bir formda gerçekleştirmektedir. Et Süt Kurumumuz var. Onlar et dağıtımı kavurma üzere muhtaçlıkları karşılarken TMO un başta olmak üzere kendi vazife alanındaki mevzulardan farklı olarak da oburu gereksinimlerini karşılamayı sürdürmektedir. OGM’nin orman dağıtımı gerçekleştiriyor. Çaykur bile Rize’den kalkıp buralarda bir bardak da olsa sıcak çay ikramı için onlar da büyük bir eforun içerisindedir.”

“10 ton bayat ekmek hayvanlara yem olarak değerlendiriliyor”

Birgül Tuncay’ın enkaz altında telef olan büyükbaş hayvanıyla ilgili konuşan Bakan Vahit Kirişci, hayvanlara ait yapılan çalışmaları da şöyle tamamladı:

“Adıyaman özeline geldiğimizde biz burada yıkılan ahır, ağıl ve telef olan hayvanlar konusunda öncelikle çalışmalar yürüttük. Köy yollarının açılmasıyla birlikte Ulaştırma ve Altyapı Bakanımıza da bu manada müteşekkiriz. Alt yapı, erişim imkanı olmadığı vakit bizim hizmetlerimiz de doğal olarak aksıyordu. Bu çerçevede yıkılan ahır sayısının bin 401’e ulaştığını arkadaşlarımız tespit etmiş durumda. Telef olan büyükbaş hayvan sayısı iki bin 54, küçükbaş hayvan sayısı da 16 bin 905’e yükselmiştir. 559 kanatlı telef olmuş, 957 arı kovanı da bu süreçte hasar görmüştür. 43 büyükbaş, 774 küçükbaş hayvan bunlar da telef oldukları için gömülmüştür. Bunların rastgele bir formda şu anda insan sıhhatine yahut etraf sıhhatine bir olumsuz tesirleri de kelam konusu değildir. Lakin erişmemiz, ulaşmamız gereken ahırlar ve ağıllar olduğunu da bilhassa belirtmek istiyorum. Biz 4 bin 958 hayvancılık işletmesine büyükbaş ve küçükbaş hayvan yemi olmak üzere toplamda bin 824 ton yemi Adıyaman vilayetimize dağıtmış bulunuyoruz. Hayvan çadırı dağıtımı noktasında da 433 işletmeye 433 adet hayvan çadırı dağıtımı gerçekleştirilmiştir. 4 köy ve 41 işletmede 208 büyükbaş, 636 küçükbaş sıhhat taraması yapılmış 41 hayvana tedavi hizmeti verilmiştir. Besin kontrolü ülke genelinde 11 vilayette olduğu üzere burada da yapılmıştır. 13 grup 26 besin denetim görevlisiyle vilayet ve ilçelerde kontroller yapılmıştır. Toplanan ekmek sayısı 10 ton tüketilemeyen bayat ekmek. Bu da kıymetli. Zira bizim müşvik halkımız gönderiyor ancak gönderdiklerinin bir kısmını tüketemediğimiz için bayatlıyor. Arkadaşlarımız hayvanlara yem noktasında bunu kıymetlendiriyor. Lojistik çalışmalarda da 400 kilogram et aşevlerine dağıtılmış bulunmaktadır. Et Süt Kombinasında büyükbaş ve küçükbaş hayvanları satın alarak bölüme göndermiştir. Vatandaşımızın bu mevzuda da rahatlaması bu formda sağlanmıştır. Tarım Orman Vilayet Müdürlüğü olarak kullandığımız bina ağır hasarlı hale geldiği için çabucak konteynır yerler oluşturulmuş burada çalışan işçi için Bu manada bakanlık olarak da sorumlu olan Vilayet Müdürlüğü çalışanı için 60 adet ömür çadırı heyetimi gerçekleştirilmiştir. Bakanlıklarımızın yükünü hafifletmek için katkılarımızı sürdüreceğiz. Bakanlığımız ağır çalışıyor. Birgül Tuncay kardeşimizin yaşamasını istediği yıkık bir ahırdan kurtarılan ineğinin daha sonra vefat ettiğini bilgisini aldık. Lakin onun yaşadığını öğrenen Birgül Tuncay’ı biliyorum şu anda da kaybettiğinden ötürü hüznü var. Lakin en azından bu çalışmalara da Dardağan köyünde meydana gelen olay. Bakanlığımız işçisi bu alanlarda da aralıksız takviyelerini sürdürmektedir.”

Depremin büyüklüğünün altını çizen Bakan Adil Karaismailoğlu da “Bugün sarsıntının üzerinden tam 13 gün geçti. En büyük hüznümüz acımız kayıplarımız. Allah’tan rahmet diliyoruz. Yaralılarımızla ilgili âlâ gelişmeler ve bizi sevindiren gelişmeler oluyor. Devletimizin bütün kurumları milletimizin vermiş olduğu güçle bütün kurumlar seferberlik halinde uğraş verdiler vermeye devam ediyorlar. Hassas süreçti. Birinci günden itibaren sağduyulu formda arama kurtarma çalışmalarını yapmamıza, bu hassas çalışmalarımız sonucunda enkaz altından binlerce vatandaşımızı sağ çıkartmak bu kadar hüzünlü işler içerisinde bizi bir nebze olsun sevindirdi. Bugün itibaren Adıyaman’da arama kurtarma çalışmaları tamamlanmıştır” dedi.