TSH nedir? TSH değeri kaç olmalı? Sıkça karşımıza çıkan TSH düşüklüğü nedir?

TSH nedir? Hastanelerde TSH testi için kan dirseğin iç kısmındaki damardan alınan, tarama testi olarak da bildiğimiz hormon testidir. TSH değeri açlık ve tokluk halinden etkilenmese de sabahın erken saatlerinde verilmesi gerekiyor. Sonuçlarda gördüğümüz TSH aralığı kaç olmalı? TSH düşüklüğü tıpta hipotiroid olarak adlandırılırken TSH yüksekliği ise hipertiroid şeklinde adlandırılıyor. TSH açılımı ‘tiroit stimulan hormon’ olduğunu biliyor muydunuz? TSH nedir?

TSH nedir?

Hastanelerde verdiğimiz kan tetkiklerinde sıkça karşımıza çıkabilen TSH değeri ne anlama geliyor bir çoğumuz merak ediyor, araştırıyoruz. TSH ne demek? TSH tiroidi etkileyen bir hormondur. TSH beyinde bulunan hipofiz bezinden salgılanan ve tiroit bezinden tiroit hormonlarının salgılanmasını sağlar. Tiroit bezinin hormonu üretimini uyarır ve daha fazla üreterek kana karışmasına yardımcı olur. Tiroit hormonlarının normal şekilde çalışması için TSH’ın yeteri kadar salgılanması gerekiyor. TSH testi de tiroit bezinde tiroit hormonlarının yeteri kadar salgılanıp salgılanmadığı ve hatta doğru çalışıp çalışmadığı sonucunu bize veriyor. TSH açılımı ise terim olarak; ‘tiroit stimulan hormon’ şeklinde kısaltılmış halidir.

Tiroit ile ilgili hastalıkların tanısı için gerekli olan TSH testi ile tiroit bezinin normalden fazla çalışması durumunda hipertiroidi, normalden az çalışması durumunda hipotiroidi tanısı konuluyor. Gerekli miktarda salgılanamayan tiroit dokulara yeterince ulaşamaması sonucunda metabolizmanın yavaşlamasına sebep oluyor.

TSH değeri kaç olmalı?

TSH testi için kan dirseğin iç kısmındaki damardan alınır. Tiroit hormonları gün içerisinde değiştiği için sabah erken saatlerde verilmesi öneriliyor. Açlık ve tokluk fark etmeyen TSH kan tetkiki sonuçlarında TSH aralığı her 1 litre için 0,4-5,0 mililitre arasında olmalıdır. Eğer tiroit bozukluğu tedavi sürecindeyseniz normal aralık 1 litrede 0,5-3,0 mililitre olarak kabul ediliyor.

TSH yüksekliği nedir?

Türkiye’de olduğu gibi Dünya’da da tarama testi olarak kullanılan TSH testi, tiroit hormonlarının yüksekliğini ve düşüklüğünü ölçen bir testtir. TSH testi sonucu laboratuvarlarda değişiklik gösterse de ortalama 4,0 mIU/L’den fazla ise tiroit bezlerinde bir sorun olduğu anlamına geliyor. Yaş, TSH sınırlarını belirleyen etkenlerdendir. 80 yaş üstünde, eğer hastanın şikâyeti yoksa TSH 7,5 mIU/L’e kadar normal kabul edilebiliyor. Testin sonucunda çıkan bu yüksek değerler tiroit bezinin az çalıştığını ve hatta hipofiz bezi tümörlerinin habercisi olabiliyor. Eğer tiroit yüksekliği tedavi sürecindeyseniz ilaçların alımıyla ilgili sorun olduğunu gösteriyor. Peki TSH yüksekliği neden oluyor? TSH yüksekliği bir otoimmün hastalıkların yani kendi bağışıklık sistemimizin yanlışlıkla normal dokulara saldırması ile oluşan hastalıklar sonucunda ya da çok fazla tuzlu beslenmesi sebebiyle ortaya çıkabiliyor.

TSH neden yükselir?

Her hastalık gibi özellikle stres ile artış gösteren TSH yüksekliği, Antidepresan ilaçları sayesinde de yükselebiliyor.

• İyot yetersizliği
• Radyoterapi uygulaması
• Hipotiroidi, Hashimoto tiroidi, Konjenital (doğuştan gelen) hipotiroidi varlığı
• Östrojen desteği alımı (doğum kontrol hapları )
• Hipofiz adenomu varlığı
• Hipofiz bezinin alınması
• Aşırı miktarda kalsiyum veya demir takviyesi alımı

Tiroit hormonunu azaltan karalahana, çiğ karnabahar, kırmızıturp gibi besinlerin tüketilmesinde TSH seviyeleri yüksek çıkabiliyor.

THS yüksekliğinin belirtileri

Tiroid hormonları, vücutta birçok sistemin metabolizmasını düzenlediği için belirti görülebiliyor. Ancak sıklıkla bu kişilerde;

• Halsizlik, yorgunluk
• Unutkanlık
• Depresyon
• Kolay üşüme
• Cilt kuruluğu
• Saç dökülmesi
• Kilo alma ve kilo verememe
• Kabızlık
• Göz etrafında şişme
• Ses kısıklığı
• Cinsel isteksizlik
• Kolesterol yüksekliği
• Adet düzensizliği
• Kısırlık

TSH yüksekliği tedavi edilmezse ne olur?

• Başta kısırlık olmak üzere kansere de sebep olabilir.
• Su içsem yarıyor!’ cümlesini sıkça kurdurtan TSH yüksekliği hormon düzensizliğinden kaynaklanan metabolizma sorunları sebebiyle kilo artışı ve kilo verememe sorunları sıkça yaşanır hale gelir. ‘
• Tedavi edilmemesi sonucunda diğer hormonlarda da bozucu etki yaratan şeker hastalığına da sebep oluyor.
• TSH yüksekliği aynı zamanda kalp ve damar hastalıkları gibi ciddi rahatsızlıkların habercisi olur.
• Vücudun birçok bölümünü etkileyen TSH yüksekliği böbrek fonksiyonlarında bozulmalara da yol açıyor.
• TSH değerlerindeki yükseklik karaciğer hastalıkları başta olmak üzere tüm vücut sistemlerinde ciddi problemler meydana getiriyor.
• Vücutta aşırı su birikmesine sebep olan TSH yüksekliği vücutta ödem oluşturur. Ayrıca kabızlıkta sık görülen sorunlardan biri olur.

TSH düşüklüğü nedir?

Tarama testi olarak da bildiğimiz TSH testi, günün erken saatlerinde verilmesi gereken bir kan testidir. TSH testi sonucunda eğer TSH aralığı değerlerinden düşükse tiroit bezinin fazla çalıştığı anlamına geliyor. Hipofiz bezinde TSH yapımını engelleyen bir durum olduğunun habercisi olan bu sonuçlar hastanın hamile olabileceğini de gösteriyor. Tedavi sürecinde olan hastaların değerlerinin düşük olması tiroit ilacını fazla miktarda aldığını gösteriyor.

TSH neden düşer?

Müjdeli bir haberin habercisi olabilen TSH düşüklüğü, çeşitli sebeplerden dolayı da meydana gelebiliyor. Testi verdiğiniz saate göre de değişkenlik gösterebilen TSH düşüklüğü neden olur?

• Fazla iyotlu tuz tüketimi
• Zehirli guatr başlangıcı
• Haşimato hastalığı, graves hastalığı
• Nodüler tiroit
• Tiroit bezinin iltihaplanması (tiroidit)
• Levotiroksin kullanımı (tiroit kanseri olan hastalarda tümörün büyümesini baskılamak için kullanılan ilaç)

TSH düşüklüğü belirtileri

Tiroid hormonları, vücutta birçok sistemin metabolizmasını düzenlediği için belirti görülebiliyor. Ancak sıklıkla bu kişilerde;

• Sıcağa tahammülsüzlük ve aşırı terleme
• Hızlı kalp atışı
• Sinirli ruh hali
• İştahın çok açık olması, çok kilo verme
• Devamlı yorgunluk hali
• Dikkat dağınıklığı
• Kemik ve kas ağrıları
• Adet düzensizliği
• Erkeklerde memelerin büyümesi ve cinsel iktidarsızlık
• Saç dökülmesi
• Ciltte kaşıntı
• Ellerde titreme
• Kansızlık, B12 eksikliği
• İshal

TSH düşüklüğü tedavi edilmezse ne olur?

Her hastalık gibi TSH düşüklüğünün de tedavi edilmesi gerekiyor. Tedavi edilmeyen TSH düşüklüğü ciddi ve kalıcı hastalıklara neden olur. Hipofiz bezinden salgılanan TSH, konumu nedeniyle büyük risk taşıyor. Tiroit bezlerinde uzun süreli tahrişler meydana getirebilen TSH düşüklüğü tedavi edilmediğinde ortaya çıkabilecek başlıca sorunlar;

• Erken teşhis ve tedavinin çok önemli olduğu TSH düşüklüğü için tedaviye geç kalınan her gün kan değerlerinde düşüşler devam eder. Bu sebeple bağışıklık sistemi zayıflar ve vücut hastalıklara açık hale gelir. Ayrıca yorgun ve stresli günleri beraberinde getirir.
• TSH bir hormon bozukluğu olduğu için bu düzensizlikten kaynaklanan metabolizma sorunları vücudun ana organı kalbi etkiler. TSH düşüklüğü tedavi edilmezse kalpte büyüme ve kalp yetmezliği gibi sorunlardan sadece birkaçı olmakla kalmaz.
• Kalbi etkileyen TSH düşüklüğü aynı zamanda damar sertliği ve yüksek tansiyon (hipertansiyon) gibi ciddi rahatsızlıklarını beraberinde getiriyor.
• TSH düşüklüğü kadınlarda regl düzensizliği yapıyor demiştik. Bu durum tabi ki yumurtlamayı etkiliyor. Eğer TSH düşüklüğü tedavi edilmezse gebe kalma ihtimali düşer hatta kısırlığa bile yol açar. Gebelik düşünen kadınların mutlaka TSH değerlerine baktırmaları öneriliyor.

TSH düşüklüğü için neler yapılabilir?

Birçok soruna yol açan TSH düşüklüğü için uzmanlar bu hastalığın önemsenmesini gereken ve olabilecek en kısa sürede hem uygun diyet ile beslenme hem de ilaçla tedaviyi öneriyor. TSH düşüklüğü tedavisi için beslenme şeklinde küçük birkaç değişiklik yapılarak adım atılabilir. Ancak tabi ki uzmanlarca ilaç tedavisi ile tamamen tedavi edilebilir. Yoğun hormon salgılanmasını dengelemek amacıyla beta bloker ilaç öneren uzmanlar bu ilaç tedavisinde 2 hafta içinde hasta şikayetlerinin azalmasını bekler. Uygun görülen hastaların tiroit bezinin bir bölümünün alınmasını da isteyebilen uzmanların tüm tedavilerin amacının TSH değerini normal seviyeye getirmek olduğunu söylüyor. Eğer hastalık zamanında tedavi edilmediyse doktor ameliyat seçeneğini de sunabilir. Bu yüzden erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Sağlığınızı aksatmayın!