“Yaşanılan acıyı depremzedelere ‘acıma’ olarak yansıtmamalıyız”

Zelzele sonrası yaşadıkları bölgelerden mecburî olarak göç eden beşerlerle karşılaşanlara ihtarda bulunan Prof. Dr. Ulaş Sunata, “Yaşanılan acıyı depremzedelere ‘acıma’ duygusu olarak yansıtmamalıyız” dedi.

İki hafta evvel tüm ülkeyi yasa boğan ve 11 ili etkileyen zelzele sonrası imkânı olan vatandaşlar, sarsıntının tesirlerinin azalacağı vakte kadar Mersin, İstanbul, Ankara ve İzmir üzere büyük kentlere göç etmek durumunda kaldı. Mecburî göçlerle birlikte zelzelesi birebir yaşayan beşerlerle, yaşayamayanların bir ortaya geldiği bir sürece girildiğini söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi Göç ve Kent Çalışmaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ulaş Sunata, depremzedelere karşı yeterli niyetli bir his bile olsa acıma hissi ile yaklaşılmamasını söyledi. Prof. Dr. Ulaş Sunata ayrıyeten zelzelesi birebir yaşayan insanlara hassas davranılması ve şahısların yaşadıklarını kendi anlatmadıkları surece anlattırılmaya çalışılmaması gerektiğini vurguladı.

Hepimizin farklı fakat bir halde etkilendiği sarsıntı sonrası asıl acıyı ve kayıpları bilhassa sarsıntıya birebir maruz kalan insanların yaşadığını unutmamak gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Ulaş Sunata, “Şu anda depremzedelerle zelzelesi direkt yaşamamışların karşılaştığı bir devirdeyiz. Hepimiz çok etkilendik. Hepimiz toplum olarak zelzelesi direkt yaşasak da yaşamasak da bu acıyı yaşıyoruz. Lakin bu acı depremzedelere karşı acıma duygusu ile ilerlenmemesi gereken bir süreç. Yaşadığımız acıyı karşılaştığımız bireylere yansıtarak yine devam etmemeliyiz. Sarsıntısı birebir yaşayan bireyler çok daha büyük acılar yaşadılar, bu acıyı onlar size verdikleri sürece almalısınız. Acı ve yas süreci uzun sürecektir. Buna hazırlıklı olmak lazım. Karşımızdakini anlamaya yönelik davranmak gerekiyor. Acılarımızı yaşamak için onları kullanmamamız gerekiyor. Bu çok değerli ve ahlak açısından da çok bedelli bir şey. O yüzden birlikte ömrü tekrar inşa edeceğimiz bir süreçteyiz ki bu kolay bir süreç değil. Bunun farkında olarak hayatımızı birlikte devam etmeyi sürdürmeliyiz” dedi.

“Kişinin acısını bize yansıttığı sürece dinlememiz gerekiyor”

Depremi yaşayan insanları manaya ve dinleme odaklı olmamız gerektiğini de tabir eden Ulaş Sunata, “Anlamakla başlamak gerekiyor aslında. Kişinin acısını bize yansıttığı sürece dinlememiz gerekiyor. Bizimle konuştuğu sürece dinlemeliyiz, konuşmadığı vakit da onu zorlamak gerçek değil. Hiç yokmuş üzere davranmak imkânsız elbette ki süreç devam ediyor. Hepimiz birebir acıyı paylaşıyoruz. Ama çok daha fazla yaşayanı, büyük kaybı olanı var. Bunun bir hiyerarşisi de yok herkes farklı yaşıyor olabilir” biçiminde konuştu.

“Plansız bir mecburî göç oldu”

Daha inançlı olması açısından insanların mecburî olarak göç ettiğini de hatırlatan Sunata, “Deprem büyük bir travmaydı. Zelzelesi direkt yaşayan bireylerin bir kısmı tıpkı vakitte yerinden oldu. Yani bir yersiz-yurtsuz kalma sürecinden bahsediyoruz. Bu da tabi büyük bir mecburî göçe dönüştü. Bilhassa Mersin başta olmak üzere başka büyük vilayetlere önemli bir göç oldu. Göçün kendisi de farklı bir değişimdir ve şoktur. Elbette ki bu şokun üstüne bir de göç yaşamak kolay değil. Tabi sonrasında geri dönüşler de olacaktır. Lakin burada kaldıkları süreçte sonuçta farklı bir coğrafyaya geliyorlar ve farklı beşerlerle karşılaşıyorlar. Bu yüzden göçün oluşturduğu başka bir denklem olacaktır” dedi.

“Göç ettikleri yerlerde ve geri dönüklerinde de bir adaptasyon süreci olacak”

Gerek göç ettikleri yerde gerekse geri döndüklerinde farklı bir adaptasyon sürecinin olacağını da söyleyen Sunata açıklamalarını şöyle sonlandırdı:

“Zorunlu göçü biz ikiye ayırırız. Her ne kadar zarurî desek de planlı olanı da vardır. Lakin bu göçte bir plan yok. Plansızlık içerisinde, anlık tahlillerle ilerleyen bir durumda göç etmiş şahıslar gerçi yerinde kalmışlar da göç etmiş gibiler zira konutlarından oldular. Bu süreç bir mühlet devam edecek. Çok kolay değildir bir yere adaptasyon. Şayet yeni yerlerinde yaşamaya devam edeceklerse de bu uzun bir serüven olacaktır. Yine geri dönmeyi planlayacaklarsa da o da diğer bir serüven olacaktır. Zira aslında bıraktıkları yere tam olarak geri dönmeyecekler. Bunun da farklı bir adaptasyon sürecini beraberinde getireceğini unutmamak gerekiyor.”