Zelzelenin muhtemel psikososyal tesirleri neler olacak

Zelzelenin muhtemel psikososyal tesirleri neler olacak
Zelzelenin muhtemel psikososyal tesirleri neler olacak
13 Şubat 2023

Zelzele bölgesindeki psikososyal tesirler üzerine açıklamalarda bulunan Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nermin Çelen, “Bu çeşit felaketler bireyin toplumsal ve ruhsal yapısının bozulmasına nedenlerinin en değerlilerindendir. Zelzelenin doğal afet olması, bireyin kendi dışındaki tesirleri ve kendi yaşantısını denetim edebilme inançlarını sarsmaktadır” dedi.

Depremin yıkıcı tesirlerinin en kıymetli sonuçlarından biri olan, toplumsal ve ferdî manada yaşanabilecek ruhsal meseleler hakkında Atlas Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nermin Çelen şahısların yaş kümelerine nazaran beklenen yaşayabileceği problemlere dair açıklamalarda bulundu. Uzmanlar ve depremzedeler için bilgilendirme niteliği taşıyan açıklamalarda şu sözlere yer verildi:

“Bu çeşit felaketler bireyin toplumsal ve ruhsal yapısının bozulmasına nedenlerinin en değerlilerindendir. Sarsıntının doğal afet olması, bireyin kendi dışındaki tesirleri ve kendi yaşantısını denetim edebilme inançlarını sarsmaktadır. Bilgi seviyesinin artması yani bireylerin zelzele öncesi, zelzele anı ve sonrasında neler yapılması gerektiğine sahip olması bireylere muhakkak ölçüde denetim duygusu sağlayabilir. Bu da sarsıntı muhtemelliğine rağmen alınan tedbirler aracılığı ile gerçekleşir. Teknoloji tarafından saptanan fay çizgilerine konut yapmama, sarsıntı anında neler yapılmasına ait bilgiler, sarsıntı sonrası gerekli olan tecrübeli insan gücü, çadır ve konteynırların anında müdahale edebilecekleri bir tertip olması konusunda toplumların hazır oluşluğu ile gerçekleşir. Zelzelenin sonrası da kıymetlidir. Karşılaşılan yıkım ve kayıplar kolay üstesinden gelinecek bir durum değildir. Yaşanılan dehşet, telaş ve gerilimin varlığı hayat doyumunu ve hayat gücünü azaltmaktadır. Zelzele tecrübesi olanların çok yıllar sonra birebir dehşet ve gerilimi taşıdıkları izlenmiştir. Mesela Gölcük Depremi’nden sonra Uludağ Üniversitesi psikoloji / sosyoloji kısımlarını yaptığı çalışmada 2003 cinsiyet ve yaş değişkenleri nedeniyle farklı psikopatolojik semptomlara rastlandığını ortaya koymuştur. Örneğin somatizasyon, korku/kaygı, depresyon ve kızgınlığın bayanlar ve yaşlılar tarafından daha sık kullanıldığı, somatizasyon dışında tüm psikopatolojik semptomların yaş ilerledikçe azaldığı üzere.

Herkes bir formda gerilimi tecrübeler ve genelde gerilimi negatif çıktıları ile ilişkilendirir. Şayet bireyler his düzenleme özelliğine sahiplerse bilişsel baş etme sistemlerini kullanarak çaresizliği ve karamsarlığı, depresyonu azaltır, sorun çözme niteliği artar. Ruhsal sağlamlık devreye girer. “Yetişkinleri yanı sıra zelzele sırası ve sonrası çocuklar için çok değerlidir. Erken yaştaki çocuklar yıkıntı altında kaldıklarında muhtemel sonuçların ne olduğunu bilmediklerinden yalnızca acı ve huzursuzluk hisseder. Yıkıntı olmasa bile konutta sarsıntı yaşadığında durumun ismini koyma ve çocukta kaygı /kaygı geliştirmede annenin tavrı çok kıymetlidir. Çocukların bir öteki sorunu da ebeveynlerini kaybedenlerin bakım yurduna ya da esirgeyici aileye verilmesi onların yaşantısında patolojik birtakım izler oluşturabilir. Bu ortada çocukların kaçırılma sıkıntıları ve organ mafyasının eline düşmeleri de bambaşka bir meseledir. Zelzele yaşamayan çocukların TV’de o vahim görüntülere şahit olması da çocukta yeme ve uyku bozukluğuna neden olabilir bu bahis da ebeveynlerin dikkatli olması gerekir” dedi.

Çelen, “Ergenler ise bilişsel yapıları geliştiği için sarsıntı ve zelzele sonrasında olabilecekleri düşünüp tasa geliştirebilirler. Ergenin en büyük korkusu vücudunun hasar görmesi de bu olumsuz duruma eşlik edebilir. Bu semptomların yanı sıra ergenin ketlenmesi ( dona kalım yaşaması) öfke ortaya çıkartır ve öfke saldırgan davranışa dönüşebilir. Konfor alanının yok olması, yiyecek yetersizliği, arkadaş kaybı, gelecek telaşı bu dona kalıma verilebilecek örneklerdir. His düzenleme ya da ruhsal sağlamlık gereğince gelişmediyse diğerlerine ziyan verdiği üzere intihar teşebbüsleri de olabilir. Sarsıntının bir öteki çıktısı da ego kimliğinin kaybıdır. Meskenin, mahallenin yıkılması, çocukluk anılanı hatırlatacak her şeyin kaybı ‘ben kimim?’ ‘Ben neyim’ sorularına karşılık vermesini zorlaştırır. Bu durumu Erikson, 2. Dünya savaşında bomba ile yerle bir olan yerlerde yaşayanlarda fark etmiştir” dedi.

“Depremzedeler yalnızca ruhsal değil, toplumsal meseleler da yaşarlar göç, iş kaybı, tekrar bulunduğu etrafa ahenk, bir müddet yaşanılan komün ömrü bunlar da ruhsal hasara neden olabilir.”

“Çelen, “Tüm bu ruhsal hasarlar sarsıntı yaşayan bireylerin zelzele sonrası ruhsal yardım alması, ruhsal sağlamlık programlarına katılması, okullarda okul rehberinin küme danışmanlığı yapması ile aza indirilebilir. Doğal en değerlisi bireyin muhtemel sarsıntıyla ilgili bilgi edinmesi gerekmektedir. Sarsıntı olma mümkünlüğü yüksek olan bölgelerde yaşayanlar hazırlık içinde olmaları gerekirken kesin bilgilere sahip değildirler. Sarsıntıya karşı hazırlık yapılması şuurunda olmalarına rağmen tekrar de sorumluluğu kendilerinden çok Resmi kurumlardan ve yetkililerden bekledikleri görülmektedir” dedi.

Bu gönderi için yorumlar kapalı.

deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler mizah.org moversvip.com deneme bonusu veren siteler 2023 deneme bonusu veren siteler sweet bonanza sweet bonanza deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler