Zelzelenin ruhsal tesirleri sonradan ortaya çıkabilir

Özel Denizli Cerrahi Hastanesi Uzman Klinik Psikoloğu Gülşah Özcan, sarsıntı sonrası insanların yapması gerekenleri anlatarak, çocuklara yaklaşım hali hakkında kıymetli ayrıntılar verdi.

Kahramanmaraş merkezli sarsıntının yaraları sarılmaya devam ediyor. Birçok vatandaşın hayatını kaybettiği ve ruhsal olarak tesir gördüğü sarsıntının akabinde Özel Denizli Cerrahi Hastanesi Uzman Klinik Psikoloğu Gülşah Özcan, kıymetli bilgilendirmelerde bulundu. Özcan, “Biliyoruz ki 6 Şubat Pazartesi sabahı tüm Türkiye, Kahramanmaraş’ta meydana gelen büyük bir zelzeleyle uyandı. Zelzele üzere doğal afetler, apansız meydana gelir, beklenmedik olduğu içinde insanı sarsar. Bunun sonucunda birçok şahısta fizikî yaralanma görülebileceği üzere duygusal problemler da görülebilir. Bireylerde zelzele sonrası şaşkınlık, dehşet, çaresizlik, suçluluk, telaş, şok, taşkınlık, utanç üzere çeşitli hisler ağır ve derin yaşanır. Bunların önüne geçmek için İdare Şurası Liderimiz Dr. Murat Çelik, depremzedelere takviye için muayene fiyatı almayarak dayanak sağlıyor. Biz de Cerrahi Hastanesi olarak elimizden geleni yapıyoruz” dedi.

“Afet imgelerinin toplumsal medya, haberler ya da farklı yollarla paylaşılması pek çok kişi için sarsıcı olmaktadır”

İnsanların reaksiyonlarının değişiklik gösterdiğini belirten Özcan, “Olaydan sonra iştahınız, yeme sisteminiz ve uykunuz bozulabilir. Her an sarsıntı olacakmış hissine kapılabilirsiniz. Olayla ilgili tekrar tekrar konuşmak isteyebilirsiniz. Ya da hiç konuşmak istemeyip içinize kapanabilirsiniz. Baş ağrıları, bulantı, göğüs ağrıları, nefes alamayacak üzere olma, el ayak titremeleri üzere bedensel yakınmalar yaşayabilirsiniz. Herkes olaya tıpkı yansıyı göstermez. Kimileri çabucak reaksiyon vereceği üzere birtakım bireyler aylar hatta yıllar sonra reaksiyon gösterebilir. Reaksiyonlar vakit içinde değişkenlik gösterebilir. Olay anında daha enerjik, hareketli iken aşikâr bir vakitten sonra ümitsizlik ve karamsarlık yaşanabilir. Bunlar daima olağandır. Ayrıyeten afet manzaralarının toplumsal medya, haberler ya da farklı yollarla paylaşılması pek çok kişi için sarsıcı olmaktadır. Bu nedenle doğal afetler; sadece olaya maruz kalan bireyleri değil şahit olan şahısları de etkileyebilmektedir. Olaya tanıklık eden şahıslarda de; ümitsizlik, odaklanmada zahmet, unutkanlık, öfke, içe kapanma, suçluluk, çok hareketlilik ya da donma, dünyaya ve etrafa dair inanç sistemlerinde sarsılma, karar vermekte ve bağlantılarda zorluk çekme üzere yansılar görülebilir. Tüm Türkiye’de olduğu üzere Özel Denizli Cerrahi Hastanesi olarak depremzedeler için dayanaklarımızı sistem heyeti liderimiz Dr. Murat Çelik önderliğinde sürdüreceğiz” diye konuştu.

Çocuklar için yapılması gerekenleri anlattı

Depremde en çok yıkıcı hasarın yol açtığı çocuklar için yapılması gerekenleri anlatan Özcan, “Deprem üzere bir afet sonrasında çocuklar da fizikî ve ruhsal sıkıntılar yaşayabilirler. Çocuklar kendilerini yine inançta hissetmek ve her şeyin denetim altında olduğunu bilmek isterler. Bu yüzden, çocukların zelzele sonrası reaksiyonlarını gözlemlemek ve önerilenleri uygulamaya çalışmak çocuklarınızın yaşadığı ruhsal problemlerin üstesinden gelmesinde değerli rol oynayacaktır. Çocuklarınız için yapabileceğiniz en yeterli ve manalı şeylerden biri onları dinlemektir. Çocuğunuzu dinleyin, onların soru sormalarına müsaade verin ve görüşlerine hürmet gösterin. Çocuklarınızın dert ve dehşet üzere yaşadıkları hisleri size anlatmalarına müsaade verin. Lakin onları bilhassa zelzele hakkında konuşmak için zorlamayın. Yalnızca dinleyin ve onlara anlayış gösterin. Çocuklar için günlük rutinlerini, tertiplerini korumak çok kıymetlidir. Fizikî harekete kıymet verin, mümkünse spor yapın. Çocuğunuz zelzele sonrasında çok paniğe kapılma, ağlama nöbetleri, daima uyku meseleleri ya da ağır davranış problemleri üzere yansılar gösteriyorsa bir ruh sıhhati uzmanına gereksinimi olabilir. Bu üzere durumlarda okul rehberlik ve ruhsal istişare servisine, rehberlik ve araştırma merkezlerine ya da ruh sıhhati uzmanlarına başvurun” formunda konuştu.