Afet bölgesine birinci giden sağlıkçıların duygulandıran anıları

Kahramanmaraş zelzelelerinin akabinde bölgeye ulaşan birinci gruplardan olan Samsunlu sağlıkçılar, bir ömür uzunluğu unutamayacakları anlara tanıklık etti. Vazifelerini tamamlayarak kente dönen sağlıkçılar, yaşadıkları his dolu anları anlattı.

Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen iki büyük zelzelede Türkiye’nin birçok vilayetinden sıhhat grupları depremzedelerin yardımına koştu. Sıhhat Bakanlığı Samsun Vilayet Sıhhat Müdürlüğü’ne bağlı Ulusal Medikal Kurtarma Grupları (UMKE) ve 112 Acil Sıhhat Hizmeti takımları ise zelzele bölgesine giden birinci takımlardan oldu. 159. saatte çıkarılan bir bebeğin kurtarılmasından, enkazdan çıkan onlarca vatandaşın hastanelere nakil sürecine kadar birçok hizmet sunan sağlıkçıların bir kısmı kente dönüş yaptı.

“Enkaz altından çıkarılan bebeğe bakarken kendi çocuğumu gördüm”

Yaşadıklarını anlatan Paramedik Ertuğrul Cinsoy, “6 Şubat tarihinde gece 4 buçuk civarı bir telefon ile yatağımızdan kalktık. Çabucak başhekimlik binamıza geldim. Araçlarımızı ve arkadaşlarımızı hazırladık. 06.00’da Samsun’dan çıkış yaptık. Olumsuz hava kaideleri ve ikinci büyük sarsıntıya yolda yakalandık. Çok şükür kazasız belasız ulaştık. Bizler taşınabilir müdahale aracımızı Kahramanmaraş’a bırakarak, oradaki bir ambulans ile sıhhat hizmet vermeye başladık. Zelzelenin 30. saatinde Elif Duru kızımıza ulaştık. Minik Elif Duru’yu en uygun sıhhat kuruluşuna götürdük. Yolda kendisi ile konuştuk. Kendisi bize ‘Bizim meskenimiz yıkıldı biliyor musun, babamla birlikte tavanın altında kaldık. Ağabeyler geldi bizi kurtardılar’ dedi. ‘Olsun kızım yenisi yapılır, daha hoş bir meskeniniz olur’ diyebildik. Yalnızca lisanımız buna döndü. Daha sonra biz vilayetler ortası sevkler yaptık. Enkazdan çıkarıldıktan sonra ileri etap tedavileri yapılması için hastanelere götürdük. Sıhhat Bakanlığımızın direktifleri istikâmetinde misyonumuzun sonladığını yeni takımların geleceğini öğrendiğimiz gün nasip ki bir çocuğun kurtarılması ile başlayan öykümüz öbür bir çocuğun kurtarılmasıyla son buldu. 159. saatte bir bebeğimiz çıktı. Biz o çalışmanın yakınında sıhhat önlemi olarak beklemekteydik. Bebeğimiz enkazdan çıkarıldı ve bize teslim edildi. Ona dokunabilmek dünyanın en hoş hazzıydı. Dünyanın en keyifli insanı biz olduk. Yavuz Selim bebeğe bakarken kendi çocuğumu gördüm. Hastaneye ulaştığında ona müdahale yapılırken uzaktan bakıyordum ve kendi kızım geldi gözümün önüne. Yeterli ki UMKE’yim” dedi.

“Enkaz altında çıkanlar yüzümüzü okşuyor, elimizi tutuyorlardı”

Paramedik Tunahan Altunışık, “Deprem sabahı saat 04.42’de bir davet aldım. Bu davette ülkemizde büyük bir sarsıntının olduğunu, çok fazla bir yıkımın yaşandığını öğrendim. Ben telefonu açtığımda bunları konuşurken art planda eşim yola çıkabilmem için UMKE çantamı hazır hale getiriyordu. Eşimle ve çocuğumla vedalaşamadan direkt yola koyulduk. Bir UMKE grubu olarak senaryonun en kötüsünü yazıp en âlâ plana nazaran hareket etmemiz gerekiyordu. Olayın ne kadar büyük tesiri olduğunu yolda öğrendik. Sonumuzu düşünmeden devam ettik. Zelzele bölgesine vardığımızda insanların bizden beklentisi çok büyüktü. Biz daima bu beklentilere karşılık vermek için çabaladık. Enkazda çalıştık, enkazın geri planında çalıştık. Uyum ünitelerinde çalıştık. Bir muhtaçlık gidermek için bir yurda girdiğimizde, içeriye girmeye çekinen depremzedeler ‘UMKE burada’ diyerek gelmeye başlamışlardı. Enkazdan birçok yaralı çıkardık. Bilhassa sarsıntının 28. saatinde enkazdan aileler çıkardık. Onlar enkaz altından çıktıktan sonra olayın şokuyla bile olsa elinizi tutmaya çalışıyorlar. Yüzünüzü okşamaya çalışıyorlar. Bu çok duygulandıran bir şeydir. Bir insanın yaşaması için elinizden geleni yapıyorsunuz. Saha taramaları sırasında 95 yaşındaki bir dede elimizi öpmeye çalışmıştı. ‘Evet, devlet geldi, UMKE takımları geldi’ diyordu. Bu durumlar bizi çok onure etti” diye konuştu.

“Onlara verdiğimiz 1 damla su bizim ağzımıza gelmiş gibiydi”

Deprem bölgesine vardıkları birinci gün insanların inanılmaz bir formda yardım istediğini belirten 112 sıhhat çalışanı Şükrü Özyurt, “Depremden çabucak sonra Kahramanmaraş’a yanlışsız yol aldık. Yolda 2. zelzeleye yakalandık. Gittiğimiz birinci gün beşerler bizden inanılmaz biçimde yardım bekliyordu. Birinci seferde birkaç bireyden çok daha fazlasını çıkardık. Her yanına gittiğimiz depremzedenin 8-10 saat susuz kalmasından ötürü dudaklarında kuruluk vardı. Onlara değdirdiğimiz 1 damla su bizim ağzımıza gelmiş üzereydi. 7 Şubat tarihinde, sabah saatlerinde Vildan hanım ve kızından ses almıştık. Kendilerini gece 01.00 üzere çıkartıp başka gruba teslim ettik. Biz afete gittiğimizde tam donanımlı bir halde hazırlanmıştık. Birebir vakitte 8 yıllık UMKE üyesiyim. Gelirken de burada bir ailemin olduğu sevinci ile gelmiştim. Fakat Kahramanmaraş’tan ayrılırken de orada da artık bir ikinci ailemin olduğunun şuuruyla Samsun’a döndüm” formunda konuştu.

“Onlar hala kulaklarımızda yankılanıyor”

Ortalama 15 dakikada bir artçı sarsıntı olduğunu tabir eden UMKE çalışanı Murat Kurt, “Biz o akşam vilayetimizde kar uyarısı olduğundan ötürü hazır olan UMKE timiydik. Samsun’un hazır olan tek UMKE timi bizdik. Sarsıntısı hissettiğimiz andan itibaren ilgili ünitelerle çabucak bağlantıya geçtik. Bakanlıktan çıkış buyruğu geldiği üzere timimizle birlikte yola çıktık. İkinci zelzeleye Kahramanmaraş’ta yakalandık. Yollar bizi çok zorladı. Sivas’tan sonra yollar kapalıydı. Kahramanmaraş’a girdiğimizde bir düzensizlik vardı. Sabah saat 08.00’e kadar Kahramanmaraş’ta kurtarma çalışması yaptık. Daha sonra Nurhak ilçesine görevlendirildik. 5 gün boyunca orada kaldık. Kurtarmalarımızı, müdahalelerimizi her şeyi orada yaptık. Beni en çok etkileyen olay ise Nurhak ilçesinde sabah sıfırın altında 10 derece hava varken, akşam sıfırın altında 22 dereceleri buluyordu. Biz 16 saatlik kurtarma operasyonu yaptık. Ortalama 15 dakikada bir artçı zelzele oluyordu. Öteki vilayetlerden gelen 112 çalışanları, AFAD, AKUT ve UMKE grupları de bizimle birlikte çalışıyordu. 1 teyzemizi enkazdan çıkardık. Sıhhat gruplarına ‘onlara her vakit dua edeceğim’ demiş. Bu bizi çok keyifli etti. Kurtardıklarımızla gurur duyduğumuz kadar, ulaşıp kurtaramadığımız vatandaşlarımıza da üzüldük. Onlar da hala kulaklarımızda yankılanıyor maalesef. Kolay unutabileceğimiz anılar değil bunlar” sözlerini kullandı.

“Ailemize ‘Allaha emanet olun’ demekten öteki bir bahtımız yoktu”

Kişilerin oradaki çabasını gördükten sonra rastgele bir yorgunluğunun kalmadığı söyleyen 112 çalışanı Hakan Anarat, “Biz Hatay bölgesinde vazife aldık. Haberi birinci aldığım anda konutumda çocuklarımla beraberdim. Bir anda bölgeye gitmek için hazırlıklara başladık. Ailemize ‘Allaha emanet olun’ demekten diğer bir talihimiz yoktu. Zira biz geride bıraktıklarımızı düşünmeden yola çıktık. Oradaki insanlara bir yarar verebilmek için yola çıktık. Yola çıkarken de helalleşip çıktık. Kendi çocuklarım okula gitmek için hazırlık yapıyorlardı. Biz otomobilimizi alıp 3 kişi yönlendirilerek yola çıktık. 112 olarak ambulansla yola çıktık. Bölgeye birinci varan gruplardan bir tanesi bizdik. Hastanenin etrafında daha tahliye bile olmamıştı. Güzergahımızı seçerken bile neresi daha kısa sürer diye düşündük. Biz Kayseri üzerinden giderek daha kısa müddette ulaştık. Orada zelzelesi yaşamış olup aileleri enkazın altında olan sıhhat çalışanı arkadaşlarımın vazifesinin başında olduğunu gördüm. Psikolojileri bozuktu fakat ona karşın insanlara yararlı olabilmek için ellerinden geleni yaptıklarını gördüm. Bireylerin oradaki çabasını gördükten sonra orada bizim rastgele bir yorgunluğumuz kalmadı. Direkt hastalarımıza müdahale ederek nakillerimizi yapmaya başladık. Aldığım nakil hastalardan birisi Samsun Canik bölgesindenmiş ve 2 çocuğuyla bir arada enkaz altında kalmış. 1 çocuğunu çıkarabildik. Bu toplulukta bizim önceliğimiz kendimizden ve ailemizden çok, insanlara nasıl yararlı olabiliriz kanısını yaşayıp deneyim ettik” açıklamasında bulundu.

“Deprem bölgesine niçin biz gidemedik diye ağlayanlar oldu”

Samsun Vilayet Sıhhat Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Ali Oruç ise dönüş yapan sağlıkçılar ile bir ortaya geldi. Müdür Oruç, sağlıkçılara hitaben şunları söyledi:

“Sizler çok deneyimli bir takımsınız. Afet eğitimi aldınız. Sizler geldiniz yeni bir grubumuz gitti. Şu anda ise Adıyaman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 160 kişilik bir grubumuz var. Yeniden Malatya’da arkadaşlarımız var. Sarsıntı bölgesine niçin biz gidemedik diye ağlayanlar oldu. Bu büsbütün ben daha ne yapabilirim duygusuydu.”

Sağlıkçılar, Vilayet Sıhhat Müdürü Oruç ve yöneticilere dayanaklarından ötürü teşekkür etti.