Afetten etkilenen çocuk ve gençlere nasıl yaklaşılmalı?

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kolu öğretim üyesi Doç. Dr. Damla Eyüboğlu büyük sarsıntılardan etkilenen çocuk ve ergenlere nasıl davranılması gerektiğini konusunda değerli bilgiler verdi.

ESOGÜ Kurumsal Bağlantı Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan ESOGÜ Gündem programında konuşan Eyüboğlu çocukların bu süreci atlatmalarında hislerini tabir etmelerine yardımcı olmanın ve merak ettiği sorulara yanıt vermenin epey kıymetli olduğunu söyledi. Yaşları fark etmeksizin çocuk ve ergenlerin de afetlerden olumsuz etkilendiklerini belirten Doç. Dr. Eyüboğlu, “Aileler toplumsal medyada ya da televizyonda gördükleri haberleri kendi içlerinde değerlendirebilirler ve çocuklarının mevzu ile ilgili ne düşündüğü, ne hissettiğiyle ilgili konuşma ortamı oluşturabilirler. Bu nitekim çocukların en az seviyede etkilenmesine yardımcı oluyor. Herkesi gerilime sokan bu süreçte uykular bozulabiliyor, iştah değişebiliyor, gündelik hayat, eğitim hayatı sekteye uğrayabiliyor. Onlar da bir şeylerin yolunda gitmediğinin farkındalar. Soru soramayabiliyorlar, kendi içlerine kapanabiliyorlar ya da kenardan dinleyip izleyebiliyorlar” dedi.

Çocukların vücut lisanlarını âlâ kıymetlendirmek lazım

Çocukların vücut lisanlarının âlâ kıymetlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Eyüboğlu, ”Bazen bir mevzuya, bir sahneye takılıp kaldıklarını görebiliyoruz. Aileler bunu fark edebilirler ve ‘Merak etmiş olabilirsin, bu bahisle ilgili sormak istediğin bir şey var mı?’ ya da ‘Sen şu an ne olup ne bitiyor, neler biliyorsun bu mevzuyla ilgili?’ üzere onların konuşmasına yardımcı olacak sorular sorup kendilerini söz etmelerine yardımcı olabiliriz. Bu yaklaşım hem sıkıntıyla baş etmelerine hem de yaşadıkları gerilimi paylaşmalarına yardımcı oluyor. Dayanışma içerisinde süreç daha kolay yönetilebilir oluyor” diye konuştu. Ergenlere de benzeri formda yaklaşılması gerektiğini belirten Doç. Dr. Eyüboğlu süreç hakkında ne bilindiğinin denetim edilmesinin, dayanışma faaliyetleri içerisinde yer alınmasının değerini vurguladı.

Ne vakit profesyonel yardım alınmalı?

Okul hayatına dönmenin kendini inançta hissettireceğini ve sorunu birlikte göğüsleyebilme imkânı sunduğunu belirten Doç. Dr. Eyüboğlu ebeveynlerin de rutine dönmelerinin epey kıymetli olduğunu, ebeveynlerin güzel hissetmeden çocuk ve gençlerin kendilerini güzel hissetmelerinin pek mümkün olmadığını söyledi. Çok irkilme, birtakım olaylara seslere fazla reaksiyon verme, alışılmışın dışında fazlaca telaş yaşama, kaygı yaşama, fazlaca öfke nöbetleri, rutinde beklenmeyen his değişimleri, travmatik oyunlar oynanması, uyku bozuklukları, ebeveynlerden farklı uyuyamama, uykudan çığlıkla uyanma vb. belirtilerin olması durumunda profesyonel yardım alınması gerektiğini belirten Doç. Dr. Eyüboğlu “Gündem çok ağır ve kendimize, sevdiklerimize bu açıdan bakamıyor olabiliriz. Güvenlik ve hayatta kalma ile ilgili önceliklerimiz olabilir, ama unutmayalım ki bu süreç geçecek ve bir mühlet sonra çocukların ve gençlerin ruhsal tesirleriyle baş başa kalacağız” diyerek belirtilere karşı dikkatli olunmasının ehemmiyetinin altını çizdi.