Artvin’de heyelanların sebebi kurak havadan sonra gelen yağışlar

Uzmanlar, Artvin’de son günlerde yaşanan heyelanların sebeplerini kıymetlendirdi. Doç. Dr. Mustafa Tüfekçioğlu, artan heyelanların kurak havanın akabinde gelen kar ve yağmurdan kaynaklandığını söyledi.Tüfekçioğlu, sarsıntıların ise heyelanları küçük oranda etkilemiş olabileceğini belirtti.

Artvin’de bir haftadır neredeyse her gün meydana gelen heyelanlar bölgede endişe ve paniğe neden oldu. Uzmanlar heyelanların zelzeleden kaynaklı olmadığını tabir ederek, en büyük etkenin eğimli arazi ve kurak havadan sonra gelen ağır yağan kar ve yağmur sularından kaynaklı olduğu belirtti. Ayrıyeten bölgede yapılan barajlar nedeniyle karayolunun üst kotlara çıkartılması, engebeli yerde kayaların sıcak ve soğuk etkileşimi sonucunda hareket etmesinden kaynaklandığını belirttiler.

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Kısmı Havza İdaresi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Tüfekçioğlu, erozyonla ilgili çalışmalar gerçekleştirdiğini söz ederek, yamaçtan kopan kayaların bir erozyon çeşidi olduğunu söyledi.

Heyelanlar birkaç faktörde rol oynuyor diyen Tüfekçioğlu, özelikle iklimin en kıymetli faktörlerden biri olduğunu belirtti. Tüfekçioğlu açıklamasında şunları kaydetti:

“Yağışın ani ve şiddetli oluşu beraberinde topraktaki bir grup prosesler yani toprak içine işleyişi büyük rol oynuyor. Bilhassa son vakitlerde sıkça yaşadığımız kaya düşmeleri yeniden buda bir erozyon çeşididir. Burada heyelanlara sık sık yaşıyoruz zira burası hayli eğimli bir bölge. Yolarımız özelikle barajlardan ötürü bir üst kotlara çekilmiş hasebiyle çok fazla eğimli alanlardan bu yollara getiriyoruz tünellere dokuyoruz. Münasebetiyle çok eğimli olması, bu son 8 gün içerisinde 100 milimetreden fazla gerçekleşen, bunun 70 cm’si kar olarak gelmiş ve daha öncesinden kurak bir devirden bahsediyoruz. Bu faktörler bir ortaya geldiği için artık bu riskli olan bölgede kayaçların hareketi kaçınılmaz oluyor.

Suyun kayaçlar içerisinde donması ve çözülmesi

Bu kayaçların hareketine geçmesinde özelikle neler faal oluyor, suyun kayaç içerisinde donması ve çözülmesi bu kayacın ayrışmasına sebebiyet verebiliyor. Eğimli alanlarda bu risk her vakit var. İnançlı alanlarda buralarında teknik gruplar tarafından gezilerek envanter oluşturulması varsa risk altında taş kaya varsa bunun denetimli bir halde alandan uzaklaştırılması lazım.

Tünel giriş çıkışları risk taşıyor

Vatandaşlarımızın şunu unutmaması lazım. Bilhassa bu türlü kurak devirlerden sonra gelen kar yağışı ve yağmurlarla birlikte havalar da ısınınca çok fazla zorda kalmadıkları sürece seyahat çıkmamalarını öneriyorum. Bide şuna dikkat etmekte yarar var tünellerin giriş ve çıkışları fazla risk oluşturuyor olduğunu görüyoruz. Bir alanda malzemenin oturduğu taban var, tünelin çabucak çıkışında o denli bir taban yok. Ne kadar kontörlü yapılsa da buralardan malzeme gelme riski fazla. Onun için şoförlerde bilhassa giriş çıkışlara fazla dikkat etmek gerekiyor.

En ufak bir heyelanda şoförlerin muhakkak durmamaları gerekiyor

Yani küçük bir malzemenin geldiğini görüyorsalar çabucak alandan süratli bir formda uzaklaşmaları gerekiyor ileri yada geri neresi müsaitse katiyen durmamaları gerekiyor. Süratli bir halde ilerlemeleri gerekiyor.

Kayaçların düşmesi, kopmaları eğimli bir alanda istikrar bozulduysa kayaç harekete geçecek. Uzakta yaşanan bir zelzele burada olmadıysa tesir etmez, lakin burada son vakitlerde küçük ölçeklerde de olsa yaşandı. Bu küçük zelzeleler yamaçlardaki kayacı tetikleyebilir. Bu zelzele esnasından olabilir sarsıntı sonrasından da ötürü bir halde olabilir bunu bilemeyiz. Oda öbür bir faktörlerin içinde küçük bir orandır. Hangi oranda olaya tesir etmişti onu bilmek güç.”