Besinler bu tehlikelerden korunmazsa hastalıklara yol açabilir

10 vilayette büyük yıkıma sebep olan sarsıntının akabinde, afet bölgelerine yardım paketleri gönderilmeye başlandı. Bilhassa temel besin eserlerinin de gönderildiği bu paketlerin hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken en kıymetli mevzu besin güvenliğinin sağlanması. Yüksek Besin Mühendisi Aslı Muslu Can, “Eğer zelzele bölgelerine gönderilen besinler fizikî, kimyasal ve mikrobiyolojik tehlikelerden korunmazsa besin kaynaklı hastalıklar meydana gelebilir” dedi.

Deprem bölgelerinde arama kurtarma çalışmaları devam ederken bir yandan da afet bölgelerine acil gereksinim olan yardım paketleri gönderiliyor. Bilhassa temel besin eserlerinin öncelik alınarak hazırlandığı bu paketlerde en kıymetli noktalardan biri de elbet besin güvenliğinin sağlanması. İstanbul Gelişim Üniversitesinden Öğr. Gör. Besin Yüksek Mühendisi Aslı Muslu Can mevzuyla ilgili ihtarda bulundu. Şayet zelzele bölgelerine gönderilen besinler fizikî, kimyasal ve mikrobiyolojik tehlikelerden korunmazsa besin kaynaklı hastalıkların meydana gelebileceği belirtildi.

Gerekli önlemler alınmadan yapılan yardımlar daha çok ziyan verebilir

Gıda güvenliği; tarladan çatala gelene kadar besinlerin fizikî, kimyasal ve mikrobiyolojik tehlikelerden korunması olarak biliniyor. İstanbul Gelişim Üniversitesi (İGÜ) Besin Teknolojisi Programı’ndan Öğr. Gör. Besin Yüksek Mühendisi Aslı Muslu Can, “Deprem bölgesine gönderilecek olan besin eserlerinin güvenliği sağlanmazsa besin kaynaklı hastalıklar meydana gelir. Besin kaynaklı hastalıklardan en yaygın olanı besin kaynaklı mikrobiyolojik hastalıklardır. Bu hastalıklar bazen ayakta atlatılacak hafif semptomlar olan; karın ağrısı, ishal, mide bulantısı biçiminde kendini gösterirken bazen de önemli sıhhat sıkıntılarına hatta ölümlere sebebiyet vermektedir.” biçiminde konuştu.

Deprem bölgelerine yapılan yardımlarda hassas davranılması gerektiğini belirten Besin Yüksek Mühendisi Can, gerekli önlemler alınmadan yapılan yardımların afet bölgelerindeki insanlara daha çok ziyan verebileceğinin de altını çizdi.

Glisemik indeksi yüksek besinler gönderilmemeli

Öğr. Gör. Aslı Muslu Can, “Bölgede bulunan insanların makûs koşullardan ötürü bağışıklık sistemlerinin zayıflayabileceği için bilhassa çocuklar, gebeler ve yaşlılar başta olmak üzere depremzedelerin glisemik indeksi yüksek besinler tüketmemeleri gerekiyor” diyerek şu ikazlarda bulundu:

“Bisküvi, şeker, çikolata üzere eserler yerine kuru yemiş, kurutulmuş meyve (özellikle çekirdekli siyah üzüm, hurma, kayısı ve incir), prebiyotik özellikte olan lifli granola barlar, çikolata formunda hazırlanan şekersiz meyve püreleri, bisküvi gönderilecekse kesinlikle besinsel olarak zenginleştirilmiş olanlar, bağışıklığı destekleyen propolisli ballı karışımlar, kara mürver-keçiboynuzu özü ve probiyotik ya da direkt probiyotiğin şase formunda gönderilmesi daha uygun olacaktır.”

Deprem bölgesine gönderilen besinlerin güvenliği nasıl sağlanmalı?

Afetzedeler için bölgeye gönderilecek olan besinlerin nasıl emniyetli biçimde hazırlanması gerektiğini Aslı Muslu Can şunları kaydetti.

“Ön süreç uygulanarak bir besin gönderilecekse hazırlık kademesinde kesinlikle maske, bone, eldiven takılıp önlük giyilmelidir. Hazırlığın yapıldığı alan hijyenik olmalıdır. Rastgele bir kontaminasyona sebebiyet verilmemelidir. Kullanılan hammaddelerin son tüketim tarihleri denetim edilmelidir.

Gıdaların hazırlanmasında içilebilir nitelikte su kullanılmalıdır.

Özellikle gönderildikten sonra rastgele bir ısıl süreç uygulanmadan tüketilecek olan sandviç, kurabiye, börek, poğaça üzere eserlerin hazırlandığı ortam çok pak olmalıdır.

Gıdalar hazırlandıktan sonra hava almayacak biçimde ambalajlanıp üzerine etiket yapıştırılmalıdır. Etiket bilgilerine SKT, içindekiler ve alerjen uyarısı yazılmalıdır.

Son tüketim tarihi geçmiş ya da yakın olan besinler gönderilmemelidir.

Pişirme imkânı olmayan bölgelere et ve zerzevat gönderilmemelidir. Zira bu eserler tüketilemediği takdirde kısa müddette mikrobiyal bozulmaya uğrar ve canlılara ziyan verir.

Bölgeye et ve et eserleri, süt ve süt eserleri gönderilecekse kesinlikle soğuk zincir korunarak gönderilmelidir.

Bombaj yapmış, kenarında çatlaklar ya da ezilmeler bulunan konserveler muhakkak depremzedelere gönderilmemelidir. Bilhassa meskende hazırlanmış konserveler besin güvenliği açısından hayli tehlikelidir.

Süt gönderilecekse raf ömrü uzun olduğu için UHT süt tercih edilmelidir. Çiğ süt gönderilmemelidir.”