Bilim adamları yüzyılın zelzelesini tahlil etmek için alanda

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Türkiye’yi derinden etkileyen Kahramanmaraş merkezli zelzeleleri mercek altına aldı. TÜBİTAK’ın daveti ile 18 araştırma grubu alana inerek, sismik müşahede çalışmalarından en önemli hasar modlarının incelenmesine kadar birçok mevzuda araştırmalara başladı.

Depremin yaşandığı 6 Şubat’ta TÜBİTAK süratli bir formda hareket ederek, 1002-C Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Takviye Programı’nı başlattı. Programa yapılan müracaatlar 24 saat içerisinde kıymetlendirilerek karara bağlandı ve dayanak süreci başladı. Desteklenen projeler çerçevesinde 18 araştırma kümesi, sarsıntı sonrası bilgi toplamak gayesiyle çalışmalarına başladı. 28 farklı kurumdan oluşan 18 araştırma kümesinde 81 araştırmacı alanda araştırma faaliyetleri yürütüyor. Alandaki araştırma kümelerinin yanı sıra 14 farklı projenin de değerlendirmeleri sürüyor.

Acil Takviye Programı, Türkiye sonları içinde gelişen zelzele, heyelan, kaya düşmesi, sel, çığ, yangın, müsilaj üzere tabiat kaynaklı afetler sonrası data toplamak gayesiyle saha çalışması yürütecek üniversitelerde ve araştırma enstitülerinde vazifeli araştırmacıların çalışmalarına en süratli halde takviye sağlamayı hedefliyor. Program çerçevesinde desteklenen 18 proje ise şöyle:

“6 Şubat Maraş sarsıntıları sonrası acil sarsıntı sismik müşahede çalışmaları (TÜBİTAK MAM)

Deprem sonrası radon gaz konsantrasyonlarının belirlenmesi (Yıldız Teknik Üniversitesi)

6 Şubat Pazarcık zelzelesi yüzey kırığı araştırması (İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa)

Mw 7.7 Pazarcık (Kahramanmaraş) zelzele serisi (Boğaziçi Üniversitesi)

Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde meydana gelen 7,7 Pazarcık (K.Maraş) ve 7,5 Elbistan (K.Maraş) sarsıntılarının saha müşahedeleri (Fırat Üniversitesi)

Merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık olan sarsıntı sonrası gerçekleştirilen müdahale ve düzgünleştirme çalışmalarının yerinde kıymetlendirilmesi: Gözlemsel çalışma (Trabzon Üniversitesi)

Pazarcık ve Elbistan sarsıntılarından etkilenen bölgelerdeki yapıların zelzele davranışlarının incelenmesi (Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi)

6 Şubat Kahramanmaraş zelzelelerinin kosismik deformasyon tesirlerinin araştırılması (Afyon Kocatepe Üniversitesi)

6 Şubat sarsıntısında Malatya vilayetinde bulunan hasarlı yığma yapıların köşe göçme sistemi ve esas hasar modlarının incelenmesi (Ankara Üniversitesi)

6 Şubat Kahramanmaraş sarsıntılarının mühendislik yapılarına tesirlerinin çok boyutlu kıymetlendirilmesi (Yapısal, geoteknik, sismik, jeolojik, materyal bilimi ve kıyı liman mühendisliği) (ODTÜ)

Depremde yıkılan binalardaki yapısal kusurların belirlenmesi (Akdeniz Üniversitesi)

6 Şubat Kahramanmaraş-Pazarcık ve Elbistan zelzelelerinin (Mw=7.7) geoteknik yer incelemelerinin ve yapısal hasarlarının saha müşahedeleri ile tespiti ve kıymetlendirilmesi (Kırıkkale Üniversitesi)

Binaların mevcut durumlarını inceleme ve hasar gören binaların envanterinin çıkarılması (Milli Savunma Üniversitesi)

Doğu Anadolu Fay Zonu 6 Şubat tarihli zelzelelerin fay parametreleri ve bölgedeki tesirlerinin araştırılması (İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa)

Kahramanmaraş zelzelesi sonrası yapısal hasarların yerinde incelenmesi (İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa)

Pazarcık (Kahramanmaraş) 7.4 Mw zelzelesinin Malatya bölgesinde yapısal hasarın web CBS kullanılarak tespit edilmesi (Fırat Üniversitesi)

Kahramanmaraş-Şehitkamil ve Elbistan zelzeleleri ile alakalı yüzey kırıklarının incelenmesi ve sarsıntıların mühendislik yapıları üzerindeki tesirleri (Akdeniz Üniversitesi)

Hatay bölgesi havalimanı pisti, binası ve havalimanı temas yollarında oluşan hasarı tespit saha çalışması (Başkent Üniversitesi)”