Bilirubin nedir? Bilirubin nasıl düşer? Bilirubin yüksekliği belirtileri nelerdir?

Billirubin nedir? Bilirubin, safrada bulunan ve dışkı yoluyla atılan sarı bir pigmenttir. Muhtemelen yaşlanmış veya yıpranmış kırmızı kan hücrelerinin yenilenmesiyle elde edilen atık üründür. Kanda çok fazla bilirubin salgılanması bilirubinin belirtileri konusundan sadece birisidir. Dolayısıyla buradan yüksek bilirubin değerinin oldukça riskli olduğunu anlıyoruz. Keza düşük bilirubin değeri de aynı şekilde.

 İlginizi çekebilir: Vajina neden kaşınır? Vajina kaşıntısına ne iyi gelir? Vajina kaşıntısı için doğal yöntemler ve bitki kürleri nelerdir?

Bilirubin

Bilirubin, kanda oksijen taşıyan ve kırmızı kan hücrelerine kırmızı rengini veren bir madde olan hemoglobinin metabolizması sonucu oluşan bir maddedir.

Alyuvarlar olarak da bilinen kırmızı kan hücreleri yaşlandıkça dalak tarafından alınır ve yok edilir. Hemoglobin daha sonra “parçalanır” ve karaciğer tarafından metabolize edilen ve atılan bilirubine dönüştürülür . Bilirubin ayrıca safra ile atılır ve feçes yoluyla atılır.

Yüksek bilirubin neden olur?

Yüksek bilirubin, karaciğer fonksiyon bozukluğunu, safra kesesinde bozulmuş safra akışını ve olası karaciğer hasarını gösterebilir .

Bu nedenle diğer hastalıkların yanı sıra hepatit, karaciğer sirozu, Gilbert sendromu (biluribin seviyelerinde artışa neden olan iyi huylu ve genetik bir durum), karaciğer kanseri, orak hücreli anemi, safra taşları veya safra tümörlerinin bir belirtisi olabilir.

Fazlası, bilirubin ciltte, gözlerin beyazlarında ve mukoza zarlarında birikerek cildi ve gözleri sarıya bırakır, bu durum sarılık olarak bilinir .

Yüksek bilirubin belirtileri

Sarılığın karakteristik bir belirtisi olan cilt ve gözlerin sarımsı tonu dışında, artan bilirubin seviyeleri ile ilişkili başka belirtiler de vardır:

• Güçlü kokulu ve koyu renkli (kehribar veya kahverengi) idrar
• Karın ağrısı
• Soluk dışkı
• Mide bulantısı ve kusma 
• Ateş
• Genel rahatsızlık. 
• Yorgunluk veya kronik yorgunluk. 

Bilirubin neden yükselir?

• Akut hepatit 
• Hemolitik anemi: kırmızı kan hücrelerinin (kırmızı kan hücrelerinin) erken parçalanmasının meydana geldiği bir hastalık;
• Gilbert Sendromu: Kan dolaşımında yüksek bilirubin seviyelerine neden olan iyi huylu, genetik bir bozukluk;
• Karaciğer sirozu: Normal karaciğer dokusunun skar dokusu ile yer değiştirmesine neden olan ve organın işlevini yerine getirmesini engelleyen hastalık. Bu yara dokusu, örneğin karaciğer alkol kötüye kullanımından sürekli ve tekrarlayan hasar gördüğünde ortaya çıkar.
• Dubin Johnson sendromu
• Safra yollarının taş, kist nedeniyle tıkanması
• Safra kesesi veya pankreastaki tümörler
• Viral hepatit: virüslerin neden olduğu karaciğer iltihabı;
• Alkolik karaciğer hastalığı: Uzun süre alkol almanın neden olduğu karaciğer hasarı nedeniyle oluşur.
• İlaç zehirlenmesi.

Bilirubin yüksekliği tehlikeli mi?

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahip olduğunuzda kan bilirubin düzeyinizi değerlendirmek önemlidir:

• Sarılık: Bilirubinin deride ve mukoza zarlarında birikmesinden kaynaklanan sarımsı renk
• Karın ağrısı: Özellikle ağrı karnın sağ üst kısmında meydana gelirse
• Mide bulantısı ve kusma: Sarılık ve karın ağrısı eşlik ettiğinde, olası karaciğer fonksiyon bozukluğu ile ilişkili olabilir
• Koyu veya turuncu idrar : Koyu veya turuncu renkli idrar, idrarda bilirubin varlığını gösterir
• Yorgunluk ve halsizlik: Özellikle zaten karaciğer hastalığınız varsa

Bunlar bilirubininizin yüksek olduğunun işaretleridir. Sürekli alkol kullanıyorsanız, uyuşturucu zehirlenmesi veya viral hepatit geçirdiyseniz, bu belirtilere dikkat edin. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, aile doktorunuzu, pratisyen hekiminizi, gastroenterologunuzu veya hepatologunuzu arayın.

Düşük bilirubin neden olur?

Kan testindeki bilirubin seviyeleri normalin altına düştüğünde, nadiren ciddi sağlık değişikliklerini gösterirler. Bu nedenle bilirubin seviyeniz referans değerlerin altında düşükse endişe etmemelisiniz.

Bilirubin hakkında merak edilen sorular!

Bilirubin hakkında merak ettiğiniz bütün soruları ‘Bilirubin hakkında merak edilen sorular!’ başlığı altında topladık. Daha fazla merak ettiğiniz soru var ise, yorumlarda bizimle buluşun.

Bilirubin ölçüm cihazı nasıl kullanılır?

Öncelikle cihazı on/off düğmelerinden aktif hale getirin. Dokunduracağınız bölgenin kuru ve temiz olmasına özen gösterin. Bebeklerde anlına yaklaştırarak, yetişkinlerde ise kol içlerinin kullanılması tavsiye edilmektedir.

Bilirubine iyi gelen yiyecekler

Elma: Elmalar, tüm sindirim sistemi boyunca temizleyici ve toksin nötrleştirici görevi görür. Bunun nedeni, meyvenin pektin ve detoksifikasyonu destekleyen diğer maddeler açısından zengin olması ve karaciğerin iş yükünü azaltmasıdır.

Avokado: Avokado, kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olan iyi yağlar sağlamanın yanı sıra, karaciğerin günlük hayatımızda emilen çeşitli elementlerin neden olduğu detoksifikasyona izin veren bir madde olan glutatyon üretmesine yardımcı olan birçok besin kaynağıdır.

Sarımsak: Sarımsak, her ikisi de karaciğeri temizlemek için son derece önemli olan allisin ve selenyum açısından zengin bir besindir. Bu sebze ayrıca toksinlerin yok edilmesinde rol oynayan enzimlerin işleyişini uyaran yüksek düzeyde kükürt içerir.

Soğan: Allisin içeriği yüksek olan sarımsak gibi soğan da karaciğere iyi gelen besinler arasında yer alır ve vücudun temizlenmesini sağlayan enzimlerin çalışmasına yardımcı olur.

Narenciye: Narenciye meyveleri, karaciğerin toksinleri suda çözünür kimyasal bileşiklere dönüştürme görevini kolaylaştıran ve idrar yoluyla atılmalarını kolaylaştıran bir madde olan yüksek düzeyde C vitaminine sahiptir.

Fındık: Kuruyemişler, vücudu temizlemeye yardımcı olan bol miktarda omega-3 ve glutatyon sağladıkları için karaciğer için iyi besinlerdir. Bu gıdalar ayrıca arginin içeriğinden dolayı amonyağın ortadan kaldırılmasında karaciğer için mükemmel birer arkadaştır.

Havuç: Bol flavonoidler ve beta-karoten ile havuç ayrıca çok çeşitli vitaminler (A, B, C, potasyum, fosfor ve kalsiyum) sunar. Tüm bu unsurlar karaciğerin düzgün işleyişini destekler ve hastalıkların, özellikle de enfeksiyonların önlenmesinde işbirliği yapar.

Pancar: Havuç gibi pancar da flavonoidler, beta-karoten, vitaminler ve mineraller, karaciğerin ve diğer organların düzgün çalışmasını sağlamak için herhangi bir diyette gerekli olan maddeler açısından zengindir.

Tahıllar: Tahıllar, karaciğerdeki yağların kontrolünde doğrudan etki eder ve vücudun tüm ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde organı dengede tutar. Bazı iyi tahıl örnekleri, tam tahıllar (örneğin pirinç ve buğday), beyaz fasulye, mercimek ve kinoadır.

Yeşil çay: Kilo verme diyetlerinin önemli bir parçası olarak bilinen yeşil çay, özellikle vücudun detoksifikasyonu ile ilgili olarak karaciğerin ana işlevlerinin yerine getirilmesini kolaylaştıran kateşin sınıfından birçok antioksidan içerir.