Krabbe hastalığı nedir sorusu çok üzerinde durulmayan ve araştırılmayan bir konudur. Genetik kökenli olan krabbe hastalığı çok ciddi bir hastalıktır. Krabbe’s Diseas hastalığın bir diğer adıdır. Beyinde ve sinir sisteminde yer alan hücrelerin etrafını saran koruyucu tabakanın tahrip olmasına neden olan Hem anneden hem de babadan mutasyona uğrayan gen çocuğa geçerse, hastalık çocukta da meydana gelmektedir.
Genetik olarak görülen bu problem, otomozal resesif bozukluk olarak da tanımlanmaktadır. Krabbe hastalığına yakalanmayan anne ile babalar, hastalığın pasif taşıyıcısı olmaktadır. Yalnızca anne ya da baba taşıyıcı ise genetik anlamda mutasyon oluşmamaktadır. Krabbe hastalığının oluşabilmesi için hem annenin hem de babanın taşıyıcı olması gerekmektedir.
Sinir sistemini tutan ve doğuştan gelen bir hastalık olan krabbe hastalığı, çok nadir görülen bir hastalıktır. Krabbe hastalığının üç tipi görülmektedir. İlk grup olan bebeklik dönemi hastalarında, krabbe hastalığı belirtileri doğumdan sonra 4. Ve 6. Aylarda görülmeye başlamaktadır. Hastalık doğumla beraber bebekte bulunmaya başlamıştır. Ancak sinir sisteminde meydana gelecek olan tahribatın gözlemlenebilmesi 4.aydan sonra görülmeye başlamaktadır.
İlk gruba giren hastalarda ortalama olarak ömür 2 yıldır. Ancak krabbe hastalığı tedavisi tam anlamı ile yapılırsa yaşam süresi 8 – 10 yıla kadar uzamaktadır. Bu gruptaki hastalığın tam anlamı ile tedavisi yoktur. Ancak doğumdan hemen sonra hastalığın anlaşılması ile gerekli önlemler alınarak hastanın ömrü uzatılabilir.
İçindekiler
ToggleGenetik kökenli olan krabbe hastalığı, doğuştan gelen ve anne ile babadan çocuğa geçen bir hastalıktır. Bu hastalığın çocuğa geçebilmesi için hem annenin hem de babanın taşıyıcı olması zorunludur. Tek bir kişi taşıyıcı ise krabbe hastalığı belirtileri çocukta görülmez. Yani bebek krabbe hastalığına yakalanmamış olur. Taşıyıcı olan bir anne ile babadan doğacak olan çocuk için 3 ayrı durum söz konusudur:
İlk durumda, ¼ oranında ihtimalle, yeni doğan bebek genetik olarak mutasyona uğramış olan bir DNA’ya sahip olur. Doğuştan bu hastalığa yakalanan bebekte krabbe hastalığı belirtileri 4.aydan itibaren görülmeye başlanır. Erken fark edilirse önlem alınabilir.
İkinci durumda, 2/4 oranında ihtimalle, bebekler yalnızca taşıyıcı olarak doğmaktadır. Yani bu bebekler yalnızca taşıyıcı oldukları için krabbe hastalığına yakalanmazlar. 3. durumda, ¼ oranında ihtimalle, yeni doğmuş olan bebek, krabbe hastalığı açısından normal olan bir DNA’ya sahip olurlar. Bu bebekler krabbe hastalığının taşıyıcısı da olmazlar. Hastalığın genel anlamdaki nedenleri şu şekildedir:
Doğuştan oluşan genetik farklılık
Önemli bir enzim olan GALC’nin yeterince üretilememiş olması
Galactolipidin vücutta birikmiş olması
Galactolipidinleri temizleme görevinde olan maddeciklerin bununla baş edememesi
Yeni oluşmuş olan globoid hücrelerin, miyelin hücrelerini tahrip etmesi
Sinir sistemindeki komut ile mesaj akışındaki bozukluk
Krabbe hastalığı tedavisi için hastalığın belirtilerinin fark edilmesi çok önemlidir. Hastalığın belirtileri genel anlamda yaşamın ilk aylarında ortaya çıkarak yavaş yavaş ilerleyerek aşamalı bir şekilde en kötü halini alır. Bebeklerde hastalığın ilk başlangıç zamanında yaygın bir şekilde görülen belirtiler şunlardır:
Beslenmede güçlük
Açıklanamayan bir ağlama
Enfeksiyon olmadan görülen ateş
Aşırı şekilde sinirlilik
Uyanıklıkta görülen azalmalar
Kaslarda spazm yaşanması
Gelişimsel gerilik
Sık sık kusma
Baş kontrolünde görülen kayıp
Hastalığın ilerlemesi ile şiddetlenen belirtiler:
Sürekli nöbetler
Aşamalı olarak işitme kaybı ve görme kaybı
Gelişimsel yeteneklerin azalması
Dar ve sert kaslar
Sabit ve sert duruş
Nefes alma yeteneğinin kaybedilmesi
Hareketlerde yavaşlama
Çocuklar ve yetişkinlerde görülen belirtiler:
Aşamalı olarak görme kaybı
Düşünme becerilerinin azalması
Yürüme zorluğu
Kas zayıflığı
El becerisinde kayıp
Yutmada zorluk yaşama
Krabbe hastalığı tedavisi kesin olarak yoktur. Yalnızca hastalığın etkisi ile görülen belirtileri yönetmek ve destekleyici anlamda bakım vermeye odaklanılır. Öncelikle hastalığın teşhis edilmesi gerekmektedir. Genellikle yapılacak olan kan tahlilleri ile hastalık teşhis edilmektedir. Hastalık nedeni ile vücutta tam olarak üretilemeyen enzimin miktarı ölçülmektedir. Hastalığın kesin olarak teşhisi ise moleküler genetik tarama ile yapılmaktadır.
Hastalık genetik kökenli olduğu için genetik mutasyon yardımı ile bu hastalık ortaya çıkmaktadır. Genetik anlamda yapılan tarama, yeni çocuk sahibi olmada ve hastalığa yakalanmamış olan diğer aile bireylerinin hastalığın taşıyıcısı olup olmadıklarının belirlenmesi için de önemlidir.
Hastalığa müdahaleler şu şekilde yapılmaktadır:
Nöbetleri yönetebilmek için ilaç uygulaması
Kas spazmlarını ve huzursuzluğu en aza indirmek için kullanılan ilaçlar
Kas tonunda meydana gelen bozulmayı en az seviyeye indirmek için fizik tedavi
Besin desteği
Kök hücre transplantasyonu
Krabbe hastalığı çok nadir görülen bir hastalıktır. Ancak etkisi çok büyük ciddi bir hastalık olması nedeni ile önemsenmesi gerekmektedir. Hastalığın tam olarak tedavisi yoktur. Yaşam süresinin uzatılması ve belirtilerin rahatsızlığının azaltılması için destekleyici tedaviler yapılmaktadır.
Bu gönderi için yorumlar kapalı.