Psikolog Kırım: “Depremin travmasını aşmak için yakınlarınızla konuşun”

Zelzele sonrası ruhsal ilkyardım hakkında bilgi veren Psikolog İrem Naz Kırım, “Deprem sonrasının birinci birkaç günlerinde uyuyamama, yemek yiyememe, bir şey yapmakta isteksizlik, yorgunluk, çaresizlik hisleri olağandır. Durumu yatıştırmaya çalışmak için hekim önerisi olmadan sakinleştiricilere ve ilaçlara başvurmayın. Yaşadığınız olayı konuşmak isteyebilirsiniz lakin çekinebilirsiniz. Bu türlü bir durumda sizi dinleyecek, anlayacak, destekleyecek yakınlarınıza anlatmaktan kaçmayın” dedi.

Medical Park Ordu Hastanesinden Psikolog İrem Naz Kırım, sarsıntı sonrası ruhsal travmalara karşı neler yapılabileceği ile ilgili bilgilendirmede bulundu.

İnsan bedeninin kendini tehlikede hissettiği andan itibaren telaş düzeneğini devreye sokarak kişiyi hayatta tutmaya çalıştığını söyleyen Psikolog Naz Kırım, “Bu belirtiler süratli nefes almak, kalbin sistemsiz çarpması, nefes alıp vermede zahmet, el-bacak titremesi, mide bulantısı, baş dönmesi üzere olup, ölecekmiş hissi verebilir. Lakin bu belirtilerin görülmesi olağandır. Beden kendini inançta hissettiğinde eski haline geri dönecektir. Sarsıntı sonrasının birinci birkaç günlerinde uyuyamama, yemek yiyememe, bir şey yapmakta isteksizlik, yorgunluk, çaresizlik hisleri olağandır. Durumu yatıştırmaya çalışmak için sakinleştirici objelere (alkol, ilaç vb.) başvurmayın. Vücut, tehlikede olmadığını anladığında bunlar eski haline gelecektir. Yaşadığınız olayı konuşmak isteyebilirsiniz lakin çekinebilirsiniz. Bu türlü bir durumda sizi dinleyecek, anlayacak, destekleyecek yakınlarınıza anlatmaktan kaçmayın. Toplumsal dayanak alınması travmalar üzerinde güzelleştirici ve tesirini hafifletici bir tesire sahiptir” biçiminde konuştu.

“Sevdiklerinizle vakit geçirin”

Deprem sonrası insanların bulunduğu yeri yadırgayabileceğine dikkat çeken Psk. Kırım, “Depremden sonra kapalı alanlarda, kalabalık ortamlarda ya da tanımadığınız daha evvel bulunmadığınız yerlerde olmak sizi huzursuz edebilir ve kaçınmak isteyebilirsiniz. Birinci etapta girmek zorunda değilsiniz lakin güvendiğiniz beşerlerle ilerleyen vakitlerde bunları deneyimlemeniz sizin için daha güzel olacaktır. Sıhhatsiz baş etme prosedürlerini tercih etmeyin. Bunların yerine sevdiklerinizle daha fazla vakit geçirmeyi, yürüyüşler yapmayı, nefes ve gevşeme antrenmanlarını, dua etmeyi deneyin” tabirlerini kullandı.

“Önceliği kendi sıhhatinize verin”

İnsanların başına gelen olumsuz olaylardan sonra telaşıyla baş etmek için bazen hatalı arama isteğinde olabildiğini söyleyen Psk. Kırım, “Bu biri ya da bir kurum olabilir. Bu türlü durumlarda sağlam kaynaklardan bilgi almanız, spekülatif yönlendirmelerden uzak durmanız ve önceliği kendi sıhhatinize ve güvenliğinize vermeniz ruh sıhhatiniz için daha kıymetlidir. Toplumsal medyada güvenilirliği ve doğruluğu kanıtlanmamış kaynaklardan gelen bilgilerin paylaşılmaması noktasında dikkatli olunmalıdır” açıklamasında bulundu.

“Çocuklara zelzeleye ilişkin görüntü izletmeyin”

Çocukların hayal dünyalarının yetişkinlere nazaran daha geniş olduğunu ve gördüğü şeyleri farklı yorumlayabileceklerini vurgulayan Psk. Kırım, “Bu nedenle zelzeleye ilişkin görselleri ve görüntüleri izlememeli, yanlarında olumsuz konuşmalara ve tekrarlayıcı olumsuz manzaralara maruz kalmamalıdır. Bu süreçte çok korkabilir lakin hislerini aşikâr edemeyebilir. Konuşabilmesi, resmedebilmesi için destekleyin. ‘Ben de çok korktum sallandığımızı anladığımda, hatta ağlamak istedim. Tahminen sen de bu türlü hissetmiş olabilirsin. Gereksinim duyduğunda bana sarılabilirsin ve bu bahis hakkında konuşabiliriz’ üzere örnekler verebilirsiniz” diye konuştu.

“Çocuklara inançta olduğunu hissettirin”

Çocuğun en temel muhtaçlığının kendinin ve sevdiklerinin inançta olduğunun bilmesi olduğunu lisana getiren Kırım, “Ona inançta olduğunuzu hissettirin. Fizikî gereksinimlerini karşılayın. Daha fazla sarılmaya, öpülmeye, sevildiğini hissetmeye muhtaçlık duyabilir. Yanınızdan uzaklaştırmadan gereksinimlerine kulak vermeyi, dinlemeyi ihmal etmeyin. Sizi gözlemleyerek konfor alanı oluşturdukları için ebeveyn olarak dengeli, sakin, çok reaksiyonlardan kaçınarak yaklaşmayı deneyin. Yakınlığı çok koruyuculukla karıştırmadan ferdî gelişimini destekleyici bir yaklaşım benimseyin. Sarsıntının doğal bir olay olduğunu anlatın. Bundan korkmanın, bazen geceleri altını ıslatmanın ya da ağlamanın sorun olmadığını lakin şu an yanında ve inançta olduğunu lisana getirin. Çocuğun lisanı oyundur. Bu nedenle oyunlar oynaması, fotoğraflar çizmesi ve eski hayatında yaptığı şeyleri gerçekleştirebilmesi için taban hazırlayın” diyerek kelamlarını sonlandırdı.