Psikolog Malas: “Depremi direkt yaşamak yahut şahitlik etmek farklı ruhsal sonuçlar doğurabilir”

Uzman Klinik Psikolog Elmas Merve Malas, sarsıntısı direkt yaşamanın yahut bu sürece şahitlik etmenin bireylerde farklı ruhsal sonuçlar doğurabileceğini söyledi.

Medicana Konya Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Elmas Merve Malas, sarsıntıların başka doğal afetler üzere bireyi, aileyi ve tüm toplumu etkileyen acı verici travmatik olaylar olduğunu tabir ederek, “Bu olaylara maruz kalmak, onları yaşayan şahıslar kadar bu olayları izleyen bireylerde de emsal tesirler oluşturabilir” diye açıkladı.

Her bireyin travmatik olaylara karşı reaksiyonlarının farklı olabileceğini vurgulayan Uzman Psikolog Malas, “Olayın büyüklüğüne, kendi kültürüne, geçmiş tecrübelerine, daha evvel misal travmatik tecrübeler yaşayıp yaşamadığına, başkalarından toplumsal dayanak alıp almamasına, yaşına, cinsiyetine toplumsal rolüne ve daha pek çok değişkene bağlı olarak farklı yansılar verilmesi normaldir” dedi.

Bu yansıların vakit içinde değişebileceğini belirten Elmas Merve Malas, “Baş ağrısı, titreme, iştah sıkıntıları, ağrılar, uykusuzluk üzere fizikî meseleler olabileceği üzere ağlama, hissizleşme yahut donakalma, çok ağır şaşkınlık, olanları anlamlandıramama, çok endişe, tasa, suçluluk yahut öfke üzere hislerde yoğunluk içe kapanma yahut olayı tekrar tekrar anlatma, tekrar berbat bir şey olacak tasası yaşanabilir. Bu türlü vakitlerde bu hisleri hissetmek olağandır. Olağandışı durumlarda olağandışı reaksiyonlar vermek normaldir” şeklide konuştu.

“Yas tutmaya ve üzülmeye müsaade verin”

Psikolog Elmas Merve Malas, “Bu süreçte kayıplar verdiğinizi bu yüzden yas tutmaya ve üzülmeye müsaade verin. Bu sizin en doğal hakkınız ve daha yeterli hissetmek için biraz daha vakte gereksiniminiz olabilir. Hislerinizde ani inişler ve çıkışlar olabilir. Unutmayın ki yalnız değilsiniz, yaşadıklarınızı ve emsal durumları herkes yaşıyor” tabirlerini kullandı.

Günlük rutinlerin olabildiğince oluşturulması ve devam ettirilmesinin gerektiğini belirten Malas, “Ev, iş ve günlük hayat biçimi üzere kimi alanlarda değişikliklerin olabileceği çabucak bir rutin oluşmayacağını bilmek ve kabul etmek bu devirde yaşayacağınız hislerle baş etmenizi kolaylaştırabilir. Her his üzere acı verici bu tecrübenin akabinde yaşadığınız hislerin şu an size imkansız üzere hissettirse de bir müddet sonra bu hislerinde azalacağını, giderek şiddetinin azalacağını aklınızda tutun. Gerekirse size yardım etmeye hazır beşerler ve hatta uzmanlara ulaşabileceğinizi unutmayın” dedi.

Malas, “Herkesin farklı gereksinim ve baş etme yansıları vardır; bunları eleştirmeyin ya da müdahale etmeyin. kimisi dua etmek, kimisi meditasyon yapmak isteyebilir buna muhtaçlık duyarken bir diğeri sohbet etme yakınlarıyla bir ortada olmak isteyebilir. Kendinizi vakit zaman daha ağır ve olumsuz hisler içinde bulabilir, hatalı, başı karışık, depresif, hatta aklını kaybediyormuş üzere hissedebilirsiniz. Bu süreçte bu hislerin hepsi olağandır. Karşımızda travmatik olay yaşayan birisi varsa kendimizi ne kadar çaresiz hissetsek de; akıl vermeye yahut akıl okumaya çalışmamalıyız. Karşımızdaki kişinin hislerini ve gereksinimlerini kendisinin lisana getirmesine müsaade verin. Yaşanan travmatik tecrübenin yükünü hafifletmeye, onu güzel hissettirmeye çalışmak kişinin kendisini daha çaresiz ve makus hissetmesine neden olur” biçiminde söz etti.