Sarsıntı sonrası enfeksiyon riskine karşı hayati teklifler

Sarsıntı sonrası enfeksiyon riskine karşı neler yapılması gerektiği hakkında ihtarlarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzm. Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu, “Aşıların yaygınlaştırılması, hijyen kurallarının ihlal edilmemesi, kâfi tıbbi ve sıhhat hizmetlerinin sunulması, pak su sağlanması, besinlerin bozulmaması için itina gösterilmesi, açıkta yahut bozuk besinlerin tüketilmemesi, pak ortamların oluşturulması ve depremzedelerin barındığı kamplarda kalabalık ortamlardan kaçınılması ve kapalı ortamların kâfi havalandırılması enfeksiyonların yayılmasını önlemek için önemlidir” dedi.

VM Medical Park Samsun Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzm. Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu, sarsıntı sonrası enfeksiyon riskine karşı neler yapılması gerektiği hakkında bilgi verdi. Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu, “Deprem sonrasında insanların yaşadıkları binaların çökmesi, insanların enkaz altında kalması, şahsî hijyen gereçlerinin eksikliği, kalabalık ortamlarda barınma mecburiliği, besin ve su kaynaklarının yetersizliği, su kaynaklarının ziyan görmesi (kanalizasyon ile karışması) üzere faktörler sonucu hijyenik olmayan ortamlar enfeksiyonların gelişmesine sebep olabilir. Ayrıyeten, afet bölgesinde endemik olan bulaşıcı hastalıkların salgına neden olması üzere faktörler de enfeksiyonların gelişmesine taban hazırlar. İklim koşulları da enfeksiyonların yayılmasında kıymetli bir faktördür” diye konuştu.

En yaygın enfeksiyonlar

Deprem ve ilgili birinci ve ikincil tesirlerin, etkilenen alanın fizikî özelliklerinin ve etkilenen toplumların sosyoekonomik özelliklerinin birleşmesinin enfeksiyonların insan sıhhatine olan tesirlerini artırabileceğini söyleyen Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu, “Depremlerin meydana geldiği bölgelerde kaydedilen enfeksiyon hastalıkları, teneffüs yolu enfeksiyonları, besin ve suyla alakalı hastalıklar, vektör tarafından bulaşan hastalıklar ve yara ve cilt enfeksiyonları olarak sınıflandırılabilir. Enfeksiyonlar ortasında en yaygın olanlar, tetanoz, salmonelloz, şigelloz ve tifo üzere bakteriyel enfeksiyonlar, kuduz yahut hepatit üzere viral enfeksiyonlar ve tüberküloz üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarıdır. Bu hastalıkları pak su ve besin kaynaklarının kirlenmesi, hijyenik olmayan ortamlarda yaşama ve hasta beşerlerle temas sonucu ortaya çıkabilir. Doğal afet sonrası, kalabalık barınma kampları, havalandırma eksikliği, yetersiz beslenme üzere faktörler bulaşan enfeksiyonların yayılmasına neden olabilir. Bu enfeksiyonlar ortasında, grip, Covid-19, kızamık, menenjit, tüberküloz ve uyuz üzere hastalıklar yer alabilir. Su ve yiyecek kaynaklı enfeksiyonlar, hijyen şartlarının bozulmasından kaynaklanabilir” halinde konuştu.

Kirli yaralar riski artırabilir

Doğal afetler sonrası barınma kamplarında yahut hijyen şartlarının tam sağlanamadığı ve suya erişimin güç olduğu ortamlarda ishal salgınlarının ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu, “Bu salgınlarda etken mikroorganizmalar ortasında salmonella enterica, vibrio cholerae, norovirüs bulunmaktadır. Leptospiroz ise afet sonrası enfeksiyonlar ortasında görülen bir diğer hastalıktır. Leptospiroz, enfekte hayvanların idrarıyla kirlenmiş su, yiyecek yahut toprakla temas sonrası ortaya çıkar. Hayvan ısırıkları sonrası kuduz riski olabilir. Zelzele sonrası, göçük altından çıkarılan yaralıların birçoğu acil cerrahi müdahale ve ağır bakım takviyesi gerekmektedir. Bu yaralıların kirli yaraları bulunabilir, bu da hastalarda enfeksiyon riskini artırabilir. Kirli yaralar nedeniyle uygulanan antibiyotik profilaksisi, dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkmasına neden olabilir. Aşıların yaygınlaştırılması, hijyen kurallarının ihlal edilmemesi, kâfi tıbbi ve sıhhat hizmetlerinin sunulması, pak su sağlanması, besinlerin bozulmaması için ihtimam gösterilmesi, açıkta yahut bozuk besinlerin tüketilmemesi, pak ortamların oluşturulması ve depremzedelerin barındığı kamplarda kalabalık ortamlardan kaçınılması ve kapalı ortamların kâfi havalandırılması enfeksiyonların yayılmasını önlemek için önemlidir” tabirlerini kullandı.

Deprem sonrası hijyen önlemlerine uyulmalı

Tetanoz, kızamık, kızamıkçık üzere hastalıkların önlenmesi için insanlarını aşılarının tam ve gerekirse ek dozlarının yapılmış olmasının değerli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Hakan Leblebicioğlu, “Yaralıların acil müdahale ve tedavi hizmetlerine erişiminin sağlanması enfeksiyonların oluşmasını ve tedavi gerekliliklerinin artmasını önler. Zelzele sonrasında afetzedelerin sağlıklı yaşama ve hijyen mevzularında bilgilendirilmeleri enfeksiyonların ortaya çıkmasını ve bulaşmasını azaltabilir. Göçük altından çıkarılan yaralılarımızın birçok acil cerrahi müdahale ve ağır bakım dayanağı gerektirir. Bunun yanı sıra, kirli yaraları olan hastalarda enfeksiyon riski de artabilir. Bu nedenle, hijyen ve paklığa dikkat etmek çok kıymetlidir. Sarsıntıya yardım götüren bireyler, hijyen sağlama faaliyetlerine öncelik vermelidir. Hastaların açık yaralarına, sekresyonlarına ve mukozalarına temasta bulunanlar, eldiven kullanmalıdır. Eldiven giymeden evvel ve çıkardıktan sonra eller alkol bazlı el dezenfektanları ile dezenfekte edilmeli yahut sabunla yıkanmalıdır. Bir öbür hastaya geçiş yapılacaksa eldiven kesinlikle değiştirilmelidir. Kısaca, zelzele sonrası hijyen önlemlerine uyulması enfeksiyon riskini azaltacak ve hastaların uygunlaşmasını hızlandıracaktır. Bu nedenle sarsıntıya yardım götüren tüm takımlar, hijyen kurallarına uymayı unutmayarak, hastaların iyileşmelerine yardımcı olmalıdır. Özetle, afet sonrası devirde insanların hijyen ve sıhhat hususlarına dikkat etmeleri, barındırma için uygun ortamlar sağlanması, hijyenik besin ve su kaynaklarının bulunması üzere tedbirler alınması çok önemlidir” açıklamasında bulundu.