Sarsıntının acı bilançosu açıklandı

Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarla ilgili 10 vilayette başlayan ve yüzde 35’i tamamlanan hasar tespit çalışmalarında 7 bin 854 yıkık ya da hemen yıkılması gereken bina, 12 bin 617 binanın ağır hasarlı ve oturulamaz halde olduğunun belirlendiğini söyledi.

Aslan, Gaziantep AFAD Uyum Merkezi’nde yaptığı basın açıklamasında hasar tespit çalışmalarının inşaat mühendislerinden oluşan 6 bin işçi ile başladığını belirtti. Hasarsız ya da az hasarlı konut sahiplerinin konutlarına girebileceğini söz eden Genel Müdür Aslan, ’’6 Şubat 2023 Kahramanmaraş zelzelesinde 10 vilayette hasar meydana geldi. Hasar tespit çalışmaları 10 vilayette devam ediyor. 10 vilayette 132 bin 898 bina incelendi. Bu binalarda 761 bin 104 bağımsız kısım incelenmiş oldu. Bu incelemelerde bina bazlı olarak 7 bin 584 adedi yıkık, ya da acil yıktırılması gereken yapı, 12 bin 617 adedi de ağır hasarlı yani kullanılamaz oturulamaz yapı olarak tespit edildi. Bunların bağımsız kısım olarak karşılığı ise 100 bindir. Yani 100 bin bağımsız kısım, oturulması, kullanılması mümkün değil. Üç bin binanın orta hasarlı olduğu görülüyor. Bu da güçlendirme yapılmadan kullanılamaz durumda olduğu manasına geliyor 26 bin 603 konut, bu halde güçlendirme olmadan kullanılamaz halde olduğunu görüyoruz. 31 bin 791 az hasarlı, 60 bin 185 bin yapı ise hasarsız, 91 bin yapı az hasarlı ya da hasarsız görülüyor. Bağımsız kısım olarak karşılığına bakıldığında ise 563 bin üzere konuta denk geliyor. Bunlar da sarsıntıdan oturulamayacak durumda bir hasar almadığı manasına geliyor. 311 bin 713 yapı hiç hasar almamış. 252 bin 722 ise az hasar almış, sıva çatlağı, boya dökülmesi üzere yapısal bir hasar almamış manasına geliyor. Vatandaşlar konutlarının hasarsız olduğunu görürlerse konutlarına diledikleri üzere girebilirler. Az hasarlı olanlar da dilerse meskenlerine girebilirler’’ dedi.

Hasar tespit aşamaları

Sosyal medyada yer alan ve insanları korkutan paylaşımlara da inanılmaması gerektiğini söz eden Aslan, hasar tespit çalışmalarının ayrıntısı ile ilgili de geniş bilgiler verdi. Aslan, ’’Biz hasar tespiti 3 evrede yapıyoruz. Birincisi ilk basamakta afet tesirini belirleme çalışmaları. Bu basamakta İHA ve dronlarla uçarak, yıkık ve denetlenecek, incelenecek alanın büyüklüğünü tespit ediyoruz. Bunu olağan dronlarla değil, özel yazılımlı dronlarla yapıyoruz. İkinci evre ise inşaat mühendislerimizce alanda incelenerek yapılan tespittir. Üçüncü etapta ise binada bir yatma, ana merkezlerde yatma, ya da deplasman üzere risk gördüğümüz de farklı aygıtlarla inceleme yapıyoruz. Hasar tespiti gözle yapılan bir incelemedir. Standardı da mevzuatı da böyledir. Tüm dünyada da böyledir. Mühendislerimizin baktığı taşıyıcı sistemde zelzele kaynaklı bir hasar olup olmadığıdır. Yani, ’Bbenim binam 45 yaşında, 50 yaşında, binamın beton dayanımı, demirlerinin dayanımı nasıl’ üzere bir tespit değil. Zelzele bu kolonlara kirişlere, taşıyıcı sistemlere hasar verdi mi, burkulma, kesme, çatlama oldu mu’ bunlara bakılır, bunlar incelenir. Tüm dünyada da olduğu üzere ülkemizde de bu formda hasar tespiti yapılıyor’ diye konuştu.

10 ilin yüzde 35’inde hasar tespiti yapıldı

Aslan, Gaziantep’teki hasar tespit çalışmalarının yüzde 50 oranında tamamlandığını, 10 vilayet genelinde ise yüzde 35 oranında gerçekleştiğini tabir etti. Başka alanlardaki yüzde 35 oranındaki hasar tespit çalışmalarının alanda karşılaşılan bir ekip hassasiyetler nedeniyle olağan süratle ilerlediğini anlatan Aslan, ’’10 vilayette farklı seviyelerdeyiz. Gaziantep’te kümülatifte yüzde 50’yi geçtik. 4-5 günde tamamlamayı planlıyoruz. 10 vilayette kümülatif olarak yüzde 30-35 düzeyindeyiz. Hasar tespit çalışmalarını teknik çalışmaları 3-4 gün içerisinde de bütün vilayetleri de bitirebiliriz. Çok önemli takımımız var, eğitimli takımımız var. Fakat vatandaş şok, travma yaşadı. Sahanın bir ekip hassasiyetleri var, biz hassasiyetleri de gözeterek, hürmet duyarak olağan bir süratle ilerliyoruz. Yoksa çok daha süratli bitirip, enkazı da kaldırabiliriz’’ diye konuştu.