Uykusuzluğa Ne İyi Gelir

Uykusuzluğa Ne İyi Gelir – Organizmalar için yemek, su ve nefes alma gibi vazgeçilmez ihtiyaçlardan biri de uykudur. Uykunun gün içerisinde sağlık ve mutluluk başta olmak üzere birçok önemli işlevi bulunmaktadır. Günde ortalama 6-8 saat aralığında uyuduğumuz düşünüldüğünde yeterli miktarda kaliteli bir uykunun hem fiziksel hem de zihinsel sağlık açısından vazgeçilmez olduğunu unutmamak gerekir. Yapılan bilimsel araştırmalar iyi bir gece uykusunun hafızayı ve karar verme kabiliyetini de geliştirdiğini ortaya koymuştur. Öte yandan uykusuzluk ise çağımızın en yaygın sorunlarından birisidir.

Uykusuzluk problemi yaşayan kişiler, kendilerini gün içerisinde yorgun ve bitkin hissederler, günlük işlerini yapmakta zorluk çekebilirler. Uyku düzenindeki bozukluklar ayrıca bağışıklık sisteminden, kalp sağlığına, kan şekeri düzeyinden beyin fonksiyonlarına kadar birçok alanda olumsuz etkilere neden olur. Bu problemlerle karşı karşıya kalanların uykusuzluğa ne iyi gelir konusuna merak salmaları kaçınılmazdır. Günümüzde uykusuzluk için birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Doğal yöntemlerin yanı sıra bir doktor kontrolünde gerçekleştirilen ilaç tedavisi de mümkündür.

Uyku Nedir

Uyku, herkeste farklı seyreden hem zihinsel yenilenmeyi hem de bedensel dinlenmeyi sağlayan bir dönemdir. Uyku sırasında bilincin dış uyaranları algılama miktarı ile vücuttaki birçok organın etkinliği azalır. Uykunun gün içindeki dağılımı kişinin biyolojik saati tarafından oluşturulur. Bunu sağlayan en önemli etmen ise ışıktır. Beyin, ışığın miktarına bağlı olarak uyku getirici ve uykuyu kaçıran hormonlar salgılar.

Uykusuzluk Nedir

İnsomnia de denilen uykusuzluk denildiğinde ise yetersiz ve kalitesiz gece uykusundan söz edilir. Bu durum gün içinde insan sağlığını ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Bunun yanı sıra bitkinlik, öğrenme sorunları, konsantrasyon güçlüğü,  sinirlilik hali ve bazı psikolojik belirtiler ortaya çıkar. Son derece önemli bir rahatsızlık olan uykusuzluk, özellikle gelişmiş ülkelerde en sık karşılaşılan problemlerden biridir. Yapılan araştırmalar uykusuzluk problemi görülme sıklığının kadınlarda daha yüksek oranda olduğunu ortaya koymuştur. Uykusuzluk şikâyeti süresine göre 3 kısma ayrılır. Bir haftadan uzun değilse geçici bir süreçtir. Bu süre bir hafta ile üç ay arasında seyrediyorsa subakut, üç aydan fazla ise kronik insomnia olarak tanımlanabilir.

Uykusuzluk Problemi Neden Olur

Uykusuzluğun fiziksel ve psikolojik birçok nedeni bulunmaktadır. Psikolojik nedenlerin başında stres ve depresyon gelir. Yaş ilerledikçe de uyku sorunları artabilir. Uykusuzluğun en yaygın nedenleri

1. Depresyon
2. Panik bozukluklar
3. Uyku öncesi aşırı yeme-içme
4. Uyku öncesi aşırı çay-kahve tüketme
5. Uyku saatlerine uyulmaması
6. Yatağın uyku dışındaki (TV izleme, yazı yazma, telefon kullanma gibi) amaçlar için kullanılması
7. Huzursuz bacak sendromu olarak sıralanabilir.

Tanı ve tedavi yöntemlerinin gelişmesi, uyku bozukluklarına yönelik araştırmaların artması ile birlikte uykusuzluk problemleri de kontrol altına alınabilmektedir. Burada önemli olan uykusuzluğun seyrini izlemek ve şiddetinin artması halinde bir doktora danışmak gerektiğidir.

Uykusuzluğun Beraberinde Getirdiği Sorunlar

Uyku, hayatın ve beynin şarj mekanizmasıdır. Bu nedenle uyku sorunu yaşayan kişilerin hayat kalitesinin düştüğü görülmektedir. Uykusuzluğun beraberinde getirdiği sorunlar hem ruhsal hem de bedensel şikâyetlere neden olabilir. Uykusuzluk problemleri

1. Dikkat eksikliği
2. Yorgun hissetme
3. Konsantrasyon güçlüğü
4. Sinirlilik
5. Depresyon
6. Yüksek tansiyon
7. Metabolik bozukluklar
8. İş veya okul performansında düşüş
9. Obezite
10. Bağışıklık sisteminde zayıflama gibi sorunlara yol açabilir.

Yapılan araştırmalar uyku sorunlarıyla ilgili doktora başvuranların çoğunun uykusuzluktan şikâyet ettiklerini göstermiştir. Tanımı yapılmış onlarca uyku hastalığı bulunmakla birlikte aşırı uykululuk hali (gün içerisinde sürekli uyuma isteği) de birçok hasta tarafından normal karşılanabilmektedir.

Uykusuzluk Tedavisi

Kaliteli bir uyku için ilaç tercih etmeden önce uykusuzluğa neden olan sorunun belirlenmesi ve buna uygun tedavi planı yapılması önemlidir. Uykusuzluk sorunu ile doktora başvuran hastalar bazen sadece muayene ile tanı alabilirken, bazen de hastaya uyku tetkikleri yapılabilir. Bu tetkikler uykusuzluğun altında yatan nedenleri ortaya çıkarmak için yapılır. Gereken tetkikler bazen hastanın kendi evinde yapılırken gereklilik halinde uyku bozuklukları merkezinde de gerçekleştirilebilir. Uykusuzluk tedavisi sürecinde bazı hastalar sadece uyku alışkanlıklarını düzenleyerek bu rahatsızlıktan kurtulabilirler. Kronik süreçte de ilk aşama yaşam düzenlerinin gözden geçirilmesi veya yeniden düzenlenmesi ile başlayabilir.

Uykusuzlukta İlaç Tedavisi

Uykusuzluk problemi yaşayanlarda psikiyatrik kökenli hastalıklara sıklıkla rastlandığı görülmektedir. Uykusuzluk şikâyeti kısa süreli ise bir hafta boyunca uyku ilaçları hekim tarafından reçete edilebilir. Ancak psikiyatrik kökenli uykusuzluk şikâyetlerinde nedene göre tedavi izlenir. Kronik uykusuzlukta uyku ilacı kullanımı tercih edilmez. Hastadaki gerginliği aşabilmek adına zorunlu hallerde ve doktor kontrolünde 4-6 hafta aralığında uyku ilacı kullanılabilir. Hastaların doktor tavsiyesi olmadan kullandıkları uyku hapları ciddi sorunlara yol açabilir.

İdeal Uyku Süresi Ne Kadar Olmalı

İnsanlar yaşamlarının yaklaşık üçte birini uyuyarak geçirir. Uyku süresi kişiden kişiye farklılık gösteren bir durumdur. Kimisi için 4 saat uyku yeterliyken kimisi 11 saat uyuyabilir. Peki, ideal uyku süresi ne kadar olmalı? Yetişkinler için ortalama ideal uyku süresi 7-8 saat aralığında olabilir. Çocuklarda ise bu süre kimine göre 4-5 saat kimine göre ise 12-14 saat aralığında değişkenlik gösterebilir. Çocuklarda uyku süreleri, büyüme dönemlerine göre farklılık gösterebilir.

Kaliteli Uyku İçin Öneriler

Gün içerisinde yapılan aktiviteler, yaşana olumlu ya da olumsuz durumlar sonucunda yorgunluk oluşabilir, sinir sistemi yıpranabilir. Gün sonunda vücudun dinlenmesi ve yenilenmesi için kaliteli uyku, tıpkı nefes almak, yemek yemek, su içmek gibi önemli bir ihtiyaçtır. Sağlıklı bir yaşamın temel ilkelerinden biri olan kaliteli uyku için öneriler şöyle sıralanabilir:

1. Aynı saatte uyumaya çalışın.
2. Aynı saatte uyanmaya özen gösterin.
3. Televizyon karşısında kısa süreli uyuklamalardan vazgeçilmelidir.
4. Akşam 19.00’dan sonra aşırı yemek yenmemeli, uyku öncesi çay-kahve tüketilmemelidir.
5. Uyku için ideal ortam sıcaklığı 20-22 derece aralığında olmalıdır.
6. Yatak odasında cep telefonu, tablet, televizyon gibi elektronik aletler bulunmamalıdır.
7. Uyku odasında gece lambası kullanılmamalıdır.
8. Melatonin hormonunun salgılandığı 22.00-03.00 arası saatlerde uykuya dalmış olmak önemlidir.
9. Yatak odasının ses ve ışık yalıtımı önemlidir.
10. Haftada 3 gün egzersiz yapılması kaliteli uyku düzeninin sağlanmasına yardımcı olur.

Uyku sadece dinlenme aracı değildir. Beyin başta olmak üzere vücuttaki tüm organların yenilenmesi ve işlevini tam olarak yerine getirebilmesi için önemli bir durumdur. Bu nedenle kaliteli uyku düzeni herkes için büyük önem taşımaktadır.

Gece Sık Uyanma Problemleri

En sık görülen uyku problemlerinden biri de uykuya dalamaktır. Bir diğer ifadeyle gece sık sık uyanmak olarak adlandırılabilir. Horlama, soluk kesilmesi gibi nedenler sık uyanmalara neden olabilir. Gece sık sık uyanma problemi yaşıyor ve yeniden uyumakta zorlanıyorsanız yataktan kalkıp başka bir odaya geçebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken uyku bölünmesi arasında ev işi yapmamak ve televizyon izlememektir. Bunun yerine kitap okuyabilir ya da hafif tonda müzik dinleyebilirsiniz. Ilık süt ya da yasemin çayı içecekleri küçük bir bisküvi eşliğinde tüketebilirsiniz. Yaklaşık 20-30 dakika sonra yeniden uyumayı denemelisiniz. Uykuya dalmak, uykuda kalmak ve uyku kalitesini artırmak için bazı yöntemler bulunmaktadır. Uzmanlara göre uyku hapları bunlardan biri asla değildir. Araştırmalar, düzenli uyku hapı kullananların ölüm riskinin, kullanmayanlara göre dört kattan fazla olduğunu ortaya çıkarmıştır.