Depremzedelere birinci müdahale nasıl olmalı

Bir milyon bireyden fazla vatandaşı direkt etkileyen iki büyük zelzelede enkazdan çıkarılan ve hala çıkarılmayı bekleyen depremzedeler için uygulanacak birinci yardımın hayati değere sahip olduğu söyleyen Öğr. Gör. Ümit Yaşar Kamacı, “Panik yapmayın, dikkatsizlik depremzedeyi felç edebilir” dedi.

Türkiye’nin 10 vilayetini vuran ve son vakitlerin en yıkıcı sarsıntılarından biri olan Kahramanmaraş sarsıntısında ülke tek yürek oldu. Enkazdan gelecek düzgün haberler için umutlu bekleyiş sürerken, uzmanlar molozlar ortasından çıkarılan depremzedelere uygulanacak birinci yardımın hayati kıymet taşıdığına dikkat çekti. Enkaz altından çıkarılan depremzedeler için öncelikle panik olunmaması gerektiği konusunda ikazlarda bulunan İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi, Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğr. Gör. Ümit Yaşar Kamacı, “Şok durumunu engellemek için öncelikle ısı ve sıvı kaybını önlemek, kelamlı irtibat sağlayarak şuurun açık tutulması gerekiyor” dedi.

İlk müdahale nasıl olmalı

Depremzedeye uygulanacak birinci yardım müdahalesinin nasıl olması gerektiğini anlatan Kamacı, “Çevre güvenliği sağlandığında depremzedemizi sert bir tabana yatırmamız gerekiyor. Sonrasında ise hava yolu açıklığı, teneffüs ve dolanımını denetim etmemiz lazım. Ağız içine bakarak ağızda rastgele bir cisim varsa çıkartılmalı. Göğsünün havalanıp, havalanmadığına bakarak, soluk alıp verdiğini görebiliriz. Deveranını da iki parmak yardımıyla şah damarından nabzına bakarak anlayabiliriz” diye konuştu.

“Dikkatsizlik depremzedeyi felç edebilir”

Depremzedenin enkazdan çıkarıldıktan sonra birinci etapta bilhassa sert bir yere yatırılması gerektiği konusunda uyaran Kamacı, “Sert tabanda yatırılmasının sebebi omurga yaralanmalarında depremzedenin omurga hareketini kısıtlamaktır. Sarsıntı üzere doğal afetlerde yaralanma ve ezilme çok fazla görülüyor. Bu ezilme travmaları ve omurga yaralanmaları sonucunda felç durumu yaşanmaması için depremzedenin sert tabanda yatırılması gerekiyor. Boyunluk takmak koşul. Boyunluk yoksa şayet kafayı dikkatli bir şeklide istikrarda tutmak gerekiyor” formunda konuştu.

Sıvı ve ısı kaybına dikkat

Enkaz altında kalan vatandaşlarda görülen birinci sorunun sıvı ve ısı kaybı olduğunu söyleyen Kamacı, nasıl bir uygulama yapılması gerektiği konusunda şu tabirlerde bulundu:

“Enkaz altında kalan vatandaşlar uzunca bir mühlet besin alamadılar ve hava çok soğuk. Sıvı ve ısı kaybını önleyebilmemiz ismine enkaz altında ulaşabildiğimiz depremzedelerimize su ve battaniye yardımı ile sıvı ve ısı kaybını o anlık olabildiğince dengelemeye çalışmalıyız. Sıvı kaybı böbrek işlevlerinin yetersizliğine neden olur. Böbrek işlevlerinin yetersizliği ise hastanın sarsıntıdan sonra uzunca bir müddet tuvalete çıkamaması üzere (anüri) meseleler meydana getirebilir. Bu bakımdan ısı ve sıvı kayıplarını önlemek çok önemli” tabirlerinde bulundu.

Donmaya karşı yapılacak birinci yardım

Hipotermik ve hipovolemik şok durumu oluşmaması için ısının kademeli olarak verilmesi gerektiğini belirten Kamacı, “Battaniye ile ısıyı sağlayarak, beden ısısını dengelemek gerekiyor. Isıyı istikrarda tutmanın maksadı sirkülasyonun aktifliğini sağlayarak iç organların ziyan görmesini engellemek içindir. Depremzedenin şuurunu açık tutmak için ise daima irtibat kurulmalı. Şok durumunu atlatıp, hastanın şuurunu denetim etmek gerekiyor. Bağlantı kurarak uyaranlar verilen hastanın şok durumunu engellemeliyiz” biçiminde konuştu.

Kanamalara yapılacak birinci yardım

“Aktif kanamanın oluştuğu yere tampon uygulanmalı” diyen Kamacı, “Deprem bölgelerinde uygun gerekli materyalleri bulmak ve uygulama yapmak sıkıntı lakin kemer üzere gereçlerle uzuv bağlanarak, kanayan bölgenin kan akışı durdurulabilir. Burada hedef birinci yardımdır ve kan akışını durduracak şeylerle tampon yapılması birinci etapta uygun olacaktır. Zelzelede en çok görülen durumlardan biri de uzuv kopmalarıdır. Kopan uzuvlar soğuk ve hareketsiz kalabileceği pak kaplarla koruma edilerek taşınmalıdır” dedi.